Hau da Mediatekako bildumen zerrenda. Audioak, bideoak eta testuak dira, motaren arabera sailkatuta.
Pirinioetako euskara
Dokumentua | Herriak | Euskalkiak | Mapak | Gai nagusia | Izenburua | Berriemailea |
PIR-001 | Aita eta haren familia Orreagakoa eta ingurukoak, euskaldunak. Amaren sendia Otsagabia-Nagore-Mutiloa. Ez daki euskaldunak ziren.. | Familia, jatorria eta euskara | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-002 | Amarekin izan ezik, bertzeekin euskaraz. Artzainak bazebiltzan ere etxean eta haiekin ere euskaraz. Familia zenbatek osatzen zuten eta zenbat arreba eta zenbat anaia. Bera bakarrik gelditu da Orreagan bizitzen. | Familia giroa eta euskara | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-003 | Behiak eta behorrak zituzten. Ardiak ez. Lapinak, oiloak… Etxean egoten ziren artzainak bere ardiekin edo bertze batzuenekin ibiltzen ziren. Haiek gasna egiten zuten eta larrazkenean Frantziara joaten ziren. Belarra egitera etortzen ziren… Ramon artzain haiekin kontent ibiltzen zen. Gereñoa Auritzen zen, Azanzarenean. Militarrek ukan zituzten Orreagan lehenago. | Azienda | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-004 | Zurgina bazen, Manexek ogia egiten zuen, Sakristana… Orreaga hustuz joan da. | Orreagan bizi zirenak eta bizi direnak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-005 | Dena kanonigoena denez haiei ordaindu behar zitzaien alokairua. Gero ITG etorri zen eta bertzelako aukerak ireki ziren. Belarrak egiteko nekea. Apaizek bazuten azienda ere bai. Egurra egiten zieten ere bai. Idiekin ekartzen zuten egurra. Harremanak desberdinak, apaizen izaeraren arabera. Baziren kanonigoak eta benefiziadoak. | Kanonigoen jabegoak eta harremana | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-006 | Inguruko erreken izenak aipatzen ditu. | Ingurune fisikoa | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-007 | Ttantta, oseba… | Familiakoen izenak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-008 | Ez du ezagutu ama edo amatxi eskuz garbitzen arropa. | Betidanik etxean labadora ezagutu du | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-009 | Ganbara hotzena mutilendako. Neskak amari laguntzen. Amatxik behin ogia egin zuen bakarrik. Txerriendako bazkak laratzean egosten zituzten. Amatxi arduratzen zen horretaz. Aziendarekin ere arduratzen zen amatxi. Lanerako katiuskak. Oso hezea da | Etxeko lanaren antolaketa | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-010 | Trapu batzuk ezartzen zituen galtzen inguruan, haiek ez apurtzeko. | Jantziak: trapanak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-011 | Kafe eta esnea jaiki eta. Gosaltzeko arrautzea zopa idorrean eta xingarra. Bazkaltzeko zopa eta haragi zenbait edo ajoarriero. Oilasko errea iririzakin… lapina… Merienda: ogi eta gasna. Neguan zuzenean afaria. | Zer jaten zuten egunero | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-012 | Arratsalde partean bai ekartzen zuten meriendatzeko, udan. Batez ere belarrak egiteko kanpoko mutilak ekartzen genituenean. Edateko ura. | Kanpoan lanean zirenean emaztekiek ekartzen zuten janaria | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-013 | Anisa kamomilarekin egiten zuen aitatxik. Triparendako ona zela. | Edari berezia | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-014 | Gauza gutti baratzean. Ohiko gauzak. Amatxik lantzen zuen gehien bat. Bertzeren batek laguntzen zion. Aitak ez zuen maite. | Baratzea | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-015 | Urtaroen izenak | Urtaroak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-016 | Ez ditu ikasi euskaraz hilabeteak | Hilabeteak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-017 | Orduen izenak | Orduak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-018 | Zenbakien izenak | Zenbakiak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-019 | Aurizberrikoek harroxko fama ukan dute. Auritzekoekin eta Luzaidekoekin normal. | Herrien harremanak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-020 | Lehen batzuk azaltzen ziren, udan beti. Lo egiteko lekua uzten genien. | Eskaleak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-021 | Monagillo zelarik ezagutu zuen lehen erromesa. Bakana zen. Oinez etortzen ziren inoiz Garazi aldetik. Ez ziren espainolak. Arrunt gutti eta udan beti. | Donejakuerako erromesak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-022 | Oso gutti azaldu izan dira kitoak. Buhame hitza entzuna du. | Kitoak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-023 | Beti Auritzera bestetara. | Bestak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-024 | Garai batean bazen jende pixkat Orreagan, eta denek ezin zuten egurra egin. Baztango mutilekin egiten genituen denendako egurrak. | Egur lotea | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-025 | leku bereziki adierazgarriak aipatzen ditu: haritz errea, harizti ttipia. Bagoa da gehiena… | Ingurune fisikoa | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-026 | 7-8 karabinero baziren Orreagan, eta herriko haurrekin, orotara 15 bat bildu ginen Orreagan. Gero Leitzara. Karabineroak kendu zituztenean anaiak Doneztebera joan ziren ikastera. Gazteenak garraldan egin zuen eskola. Maistrak gogoan ditu. Euskara aritzen zirelako ez zieten deus erraten. | Eskola | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-027 | Mendiari entzuna zion kanpoko jendea etortzen zela ikatza egitera. Estella aldeko jendea omen zetorren. Mendian nonahi badira ikatz-plazak. | Ikatza | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-028 | Pilota batez ere. Eskuin pareta zuen frontoiak. | Haur jolasak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-029 | Beneficiados deitzen direnak ziren hor. Kontadorearena ere. Etxe horietatik bazen pasabidea kolegiatara. Zoko guztiak ezagutzen zituzten. | Orreagako etxeak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-030 | Nola da antolatua hilerria. | Hilerria. Kanposantua | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-031 | Las cuatro esquinas egiten zuten ganbara kozkor batean. Bertze jolasak. | Haur jolasak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-032 | Arratsean errosarioa. Helduek bazuten errespetu berezia apaizekin. Haurrek ez hainbeste. | Errezuak eta apaizak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-033 | Itzandegia zaharrena delakoan dago. Berea agian berriena. | Herriko etxeak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-034 | Elur handia bazen ez zen eskola. Ezin etxetik atera. Aziendak ez zuen atera nahi. Orain ez du horrelakorik egiten. | Elurra | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-035 | Danba-danba elurra, ortotsa, langarra, ortoska, kazkabarra eta harria, izotza… Ziarraizea… | Eguraldia eta haizeak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-036 | Morak, fresak, onttoak, gaztainak… Amoarrainak eskuz, ura epel egonik. Txipak botilakin. Ielak (igalek) | Basoko fruituak, arrantza | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-037 | Usoa, basurdea, basahuntza, bekada… Urtxintxa. Basurdetan Aurizkoekin. Basurdeen mugimenduak. | Ehiza | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-038 | Uzkinazoa, azeriak, karakolak… | Basoko animalien izenak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-039 | Paketeak mugitzen zirelarik haurra zen. Gero aziendak: mando, zaldi eta aratzeak batez ere. Guardia zibilak edo karabineroak erosiak ziten ziren… Iruñetik zetorren brigadila. Horiek ez zituen inork kontrolatzen. Langerosak ziren. Donibane garaziko merkatuan, astelehenetan egiten ziren tratuak. Batzutan gasna kontrabandoan eramaten zen merkatu horretara. | Kontrabandoa | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-040 | Larrazkenean Lasa, Azkarate edo Saaint Palais alde horretara joaten ziren negua pasatzera. Sei hilabete han eta sei hemen. | Artzain trashumanteak Nafarroa Beherera | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-041 | Zamoranoak etortzen ziren arropa saltzen. Bertze batzuetan Iruñera (oso gutti). Iruñera lehen aldikotz jaunartzearen argazkiak egiteko. Bertze mundu bat zen. | Arropa saltzailea eta Iruñerako bidaiak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-042 | Condearena izeneko bati eskatzen zitzaizkion arropak. Muestrak ekartzen zituen eta montañesan igortzen zituen. | Arropa erosketak enkarguz | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-043 | Autobusak nondik nora eta noiz ibiltzen zen. | Garraioa autobusean | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-044 | Amatxik kontatu zion istorioa, baratzean aurkitu zuen gizon batekin. Ihesean zihoan norbait omen zen. | Gerra garaiko istorioa | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-045 | Hegazkin bat erori zen Mezkiritzen. Parakaidistek bota zuten bere burua. Aitatxik ikusi zituen apal pasatzen Orreagatik | Parakaidistak II Mundu Gerra | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-046 | Frankoren heriotza soldadu zelarik pasa zun Gasteizen. Gero Iruñera América 66. Boluntario Orreagara etorri zen, etxera. | Soldadutza eta Soldaduak Orreagan | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-047 | Ardoa ematen zioten erditu ondoren motel zebilen behiari. Kamomila ere egiten zuen amatxik aziendarendako, ardoarekin nahasia. Pomada batzuk ere egiten zituen pertsonendako. | Erremedioak | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-048 | Auritzen izaten zen medikua. Handik etortzen zen, inor eri izatekotan. | Medikua | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-049 | Anaia gaztea, mendi mutik zebilen landasetan, hil egin zen enbor batek harrapatuta. | Anaia gaztearen heriotza | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-050 | Etxean jende aunitz bazela eta, Magnesitasen izena eman zuen. Kasualitatez suhiltzaile lana atera zuen orduan eta ordutik suhiltzaile. Etxean ere lagundu izan du esposatu arte: patatak, azienda... | Etxerako gelditzeaz | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-051 | Aldaketa erabatekoa: autorik ez zen. Jende gutti ageri zen. Orain turismo eta erromes aunitz. Leku arazoak udaran erromesendako. | Orreagaren aldaketa haur garaitik honat | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-052 | Euskara galdu duela.. Baztandarrekin oso ongi. Luzaidekoekin eta frantsesekin ere ongi. Batuarekin gaizki. Aezkoakoekin ere gaizki. | Euskara galdu duela | Ramón Echeverria Echavarren | |||
PIR-263 | Orionzilon zeuden artzainak zenbat ziren zenbatu eta izendatzen ditu. | Nortzuk ziren Orionzilon zeuden artzainak | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-264 | Gazta etxolan nola egiten zuten. | Gazta nola egiten zen | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-265 | Gazta Iparraldeko artzainei eman eta haiek Garazin saltzen zuten (kontrabandoa zen). | Gazta. Salmenta nori | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-266 | Artzain gehienek artzain berari saltzen zioten gazta eta hura arduratzen zen saltzeaz. | Gazta. Salmenta nola | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-267 | Udako arratsetan egiten zuten lana. | Uda. Ardien lanak arratsean | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-268 | Gazta egiteaz bukatzen zuten garaiaz geroztik zein lan mota egiten zuten eta etxolara gauero joaten zirela lotara. | Uda. Gazta bukatu eta nola zen eguna | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-269 | Abelbidea nondik joaten zen. | Transhumantzia. Nondik | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-270 | Berak bazkak non erosi zituen, zenbat urterekin hasi zen eta bidean, lekura heltzeko, zenbat denbora erabiltzen zuen. | Transhumantzia. Iparraldera nora eta iraupena | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-271 | Neguko bazken salmentak noiz eta non kontratatzen ziren. | Transhumantzia. Neguko bazkak | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-272 | Akita zer zen eta non egiten ziren paper haiek. Gaurko azken artzainaz aritzen da. | Transhumantzia. Hegoaldeko akita | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-273 | Gero Iparraldean egoteko garaia eta transhumantzian udaberrian itzultzeko beste akita bat behar zela. | Transhumantzia. Iparraldeko akita | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-274 | Ardi gehiago igarotzen baziren mugatik arazorik ez zela izaten esaten du. Baina gutxiago baziren, hildakoak esate baterako, albaiteroak paperak egin behar zituen. | Transhumantzia. Ardien kopurua eta akitea | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-275 | Laburki azaltzen du zenbat akita behar ziren urte batean. | Transhumantzia. Akitea orotara | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-276 | Negu guztia igarotzeko zer erosten zen: pentzea, lo egitekoa eta bazkaria. | Transhumantzia. Etxea negurako | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-277 | Ahari eta esnea saltzen zen han eta horrekin ordaintzen zuten etxea eta pentzeak. | Transhumantzia. Aharien salmenta | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-278 | Merkatuak zein hiri edo herritan izaten ziren. | Merkatuak Iparraldean | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-279 | Negua pasa ondoren itzultzen ziren, zein garaitan eta zein bidetatik. | Transhumantzia. Itzulera Hegoaldera | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-280 | Larreak erosteaz gain, bazen beste modu bat ardiak Iparraldera eramateko. Hainbat ahari Iparraldeko artzainarentzat. | Transhumantzia. Bazkaz eman ardiak | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-281 | Ilea garai hartan ongi saltzen zen. Orbaizetan egiten zen salmenta eta zein preziotan. | Ilearen salmenta | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-282 | Urte osoko marka, margoz tintatzen zitzaiena. Iparraldean jartzen zitzaien. | Ardien marka. Urte osokoa | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-283 | Sokak aihartez egiten zituzten, nola egiten ziren eta haien iraupenaz aritzen da. | Sokak | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-284 | Garai batean isuskiak ilarrarekin nola egiten ziren. | Isuskiak.Illarraz | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-285 | Ardiek joareak eramaten zituzten eta zein joare mota ziren mendirako eta biderako. | Ardien joareak | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-286 | Etxean ikasi ordez, euskara Iparraldean ikasi zuten. Etxean erdaraz hitz egiten zuten, nahiz gurasoak euskaldunak izan. Eskolan ere erdaraz hitz egitera behartuta zeuden. | Non ikasi zuen euskaraz | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-287 | Gurasoek euskara jakin arren, haiei beti erdaraz egiten zieten. | Euskara. Gurasoen elea | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-288 | Zenbat urte zituen aita hil zitzaionean. Artzain joan behar izan zuen Iparraldera eta euskara han ikasi zuen. | Non eta noiz ikasi zuen euskara | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-289 | Hegoaldeko artzain guztiek erdaraz egiten zuten (Merinokoak ezik) eta Iparraldeko artzainekin, berriz, euskaraz. | Euskara bortuan | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-290 | Orbaizetako Olako eskolan zenbat ikasle zeuden eta eskola nolakoa zen. | Eskola. Zenbat ikasle eta non zegoen | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-291 | Lanak eta eskola udaberrian tartekatzen ziren. | Eskola eta lanak | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-292 | Olan herriko festa nagusiak nola ospatzen ziren: lehenengo bi egunetan Olan eta gero herrira jaisten ziren. | Festa nagusiak | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-293 | Donibane Garaziko merkatua izaten zen kontrabandoko negozioa egiteko lekua. | Kontrabandoa. Negozioa | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-294 | Zenbat diru irabazten zen gauero eta nola egunez berriz lanera joan behar zuten. | Kontrabandoa. Sosa | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-295 | Gau batean bi zaldi hil zitzaizkiela esaten du, xendatik erori eta hil ziren. Haiek gaua berdin kobratu zuten. Zaldien ardura nagusiaren menpe gelditu zen. | Kontrabando istorio bat | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-296 | Ardien kontrabandoa ere egiten zen Iparraldera eta Iparraldetik aretzea ekartzen zen. | Kontrabandoa. Ardiak eta aretzeak | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-297 | Behortzaina biotzea esaten zioten. | Biotzea edo behortzaina | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-298 | Garai batean behi eta zaldien marka bortura eramateko Z zen, Aezkoako marka. | Behi eta zaldien marka | Pedro Mari Larrañeta Rozpide | |||
PIR-299 | Euskaraz txikitatik hitz egiten zuten: ama euskalduna zuen, Ameriketara joan zen artzain eta bortuan artzainekin ere euskaraz hitz egin izan du beti. | Nola ikasi zuen euskaraz | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-300 | Berak euskaraz hitz egiten zuen beti, frantsesez ez du inoiz ikasi. Patoa (patois) frantsesa hizkuntzari deritzo. | Frantsesez. Patoa | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-301 | Lintzoainen adineko jendeak euskaraz hitz egiten zuen, baina bere adinekoek Ameriketara joanak baziren bakarrik. | Euskara Lintzoainen | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-302 | Artzainen lana eta egoera nolakoa zen. | Ameriketan zer lana egiten zuen | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-303 | Iparraldeko eta Hegoaldeko artzainek Ameriketan ez zutela kontratu mota bera. Konparatzen egiten ditu. | Ameriketan. Zein kontratu mota | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-304 | Bazkak erosten ziren eta han saltzen zuten bildots eta esnearekin ordaintzen zuten. | Neguan Nafarroa Beherean. Nola alokatzen ziren lurrak | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-305 | Zenbat artzain biltzen ziren Azpegin eta haien izenak esaten ditu. | Azpegiko artzainak. Zenbat eta zein | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-306 | Garaziko artzainen izenak esaten ditu, bereziki Esterenzubi eta Eiheralarrekoak. | Garaziko artzainak | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-307 | Bi alderdiko artzainen harremana nolakoa zen: afariak eta kontrabandoa. | Garaziko artzainekin harremanak | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-308 | Gazta kontrabandoan saltzen zela Garazira. Gazta handiagoak ziren. | Kontrabandoa. Gazta | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-309 | Hegoaldean ilea garestiago saltzen zenez, Iparraldeko artzainek kontrabandoan egiten zuten han saltzeko. | Kontrabandoa. Ilea | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-310 | Iparraldera zein garaitan joaten ziren. | Abelbidea. Iparraldera zein garaitan | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-311 | Iparraldera eguberriak baino lehen joaten ziren, garai hoberena baitzen axuriak saltzeko. | Abelbidea. Axurien salmenta | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-312 | Hasieran sosa kontrabandotik nola lortzen zuten esaten du eta Europako laguntzak heldu zirenean eten egin zela kontrabandoa. | Europako dirulaguntzak. Kontrabandoa bukatu zen | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-313 | Akita zela-eta, hiru egun geldirik egon ziren mugan zeharkatu ezinik. | Akita. Istorio bat | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-314 | Iparraldera joaten zirenean Hegoaldean erakutsi behar zituzten paperak eta Iparraldera heltzen zirenean paper berriak egin behar zituzten negu osorako. Itzultzerakoan Iparraldeko mugan erakusten zuten akita, han hildako guztiak adierazita egon behar ziren. | Akita. Non erakusten ziren paperak eta ardiak | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-315 | Ardi gehiegi baziren, ez zuten pasatzen uzten eta gutxiago izanik paperean agertu behar zen. | Akita. Ardien kopurua | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-316 | Gaztak mandoz eraman zituzten Arnoztegiko lepora. Han ezkutatzen zituzten Iparraldekoekin adostutako ezkutaleku batean. Gero, haiek autoz igo eta eramaten zituzten. Behin Iparraldeko guardek gazta guztiak lapurtu zituzten. | Gazta kontrabandoa. Istorio bat | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-317 | Aretzearen kontrabandoa nola egiten zen. Non biltzen zituzten eta non entregatu behar ziren aretzeak. | Kontrabandoa. Aretzeak I | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-318 | Aretzeak zein bidetatik pasatzen zituzten. | Kontrabandoa. Aretzeak II | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-319 | Bere patroiarekin negozioak nola egin zituen. Nola lortu zuen urte askoz etxe berean bazkak erostea. Nola ezagutu zuten elkar. | Iparraldeko patroia. Noiz ezagutu zuten elkar | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-320 | Iparraldean Inoxenziori Inaxio esaten diote. Iparraldeko euskara berdina egiten duenez, hango izena hartu. | Iparraldeko euskara eta izena | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-321 | Amerikan dirua egiten zen, gastatzeko aukera gutxi zutelako. | Amerika. Dirua aurreztu | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-322 | Orokorrean sosarekin izaten ziren gorabeherak azaltzen ditu oso era kuriosoan. | Sosaren gorabeherak | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-323 | Artzainak Donibane Garaziko merkatura joaten ziren axurien prezioa zein zen jakitera. | Artzainak Donibane Garaziko merkatura joaten ziren | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-324 | Garai batean Donapaleuko merkatua hoberenetarikoa zen, bertan martxante asko egoten ziren eta prezio desberdinak eskaintzen zituzten. Orain bi martxante besterik ez dira gelditzen eta merkatu guztia hartzen dute. | Donapaleuko merkatua | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-325 | Garai batean Irisarriko merkatua gauzak erosteko famatuena zen (Donibane Garazikoa askoz txikiagoa zen). Jendez gainezka egoten zen. | Irisarriko merkatua | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-326 | Zenbat denbora behar zuten beren herrira heltzeko. | Abelbidea. Zenbat denbora bidean | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-327 | Gazta Arnoztegira eraman behar zuten eta saltzaileak han hartzen zuen. Behin badirudi Iparraldeko guardak aurretik heldu eta haien gazta guztiak eraman zituzten. | Gazta kontrabandoan | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-328 | Iparraldeko artzainak familiarekin igotzen ziren udan etxoletara. Horietako batzuen izenak. | Iparraldeko artzainak familiarekin igotzen ziren udan etxolara | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-329 | Askotan artzainak Orbaitzetako Olako ostatura jaisten ziren artzainak musean aritzera. | Artzainak Olako ostatura jaisten ziren | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-330 | Zein ordutan abiatzen ziren eta zein ordutarako itzultzen ziren. | Kontrabandoa. Zein ordutan | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-331 | Aretze saldoa tropan nola ekartzen zuten. | Kontrabandoa. Aretze saldoa tropan | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-332 | Aretze kontrabandoan ari zirela, haien aurretik kotxe bat agertu zen. Konturatu orduko guardak han ziren eta bertan gertatu zena kontatzen dute. | Kontrabandoa. Anekdota bat | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-333 | Gehienek bazekiten kontrabandoa zegoela eta askotan diruaren truke ez ikusiarena egiten zuten. | Kontrabandoa. Iparraldeko guardei dirua eman | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-334 | Kontrabandoa harrapatuta izan zirelarik, guardek Donibane Garazira eramanen zituztela mehatxatzen zituzten. Gainera, korrika egitean guardek bentaja zuten. | Iparraldeko guardak. Kontrabandoan harrapatu | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-335 | Zubipunta artzainen etxea zela dio, igotzerakoan eta jaisterakoan han elkartzen ziren, bai Hegoaldeko zein Iparraldeko artzainak. | Zubipunta, artzainen etxea | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-336 | Nondik etortzen zen albaiteroa alde batean edo bestean zeudenean. Hegoaldeko albaiteroen lana zertxobait deskribatzen du. | Albaiteroak | Inocencio Torrea Urrutia | |||
PIR-337 | Orbaizetara mutil etorri zela dio eta artzain hasi zela. | Orbaizetara mutil aspalditik. Nora | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-338 | Zenbat urte zituen Orbaizetara mutil etorri zelarik. | Orbaizetara mutil. Noiz | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-339 | Artzainek urtean zuten lana laburki azaltzen du. | Artzainen urteko lana | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-340 | Frantziara zein garaitan eta datatan joaten ziren esaten du. | Transhumantzia. Noiz joaten ziren | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-341 | Oinez abiatzen ziren eta bidea zein zen deskribatzen du. | Transhumantzia. Nola eta nondik joaten ziren | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-342 | Bidea korrika egiten zuten, gelditu gabe. | Transhumantzia. Bidaiaren iraupena | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-343 | Beraiek bazkak erosten zituzten han eta etxaldea ere. | Transhumantzia. Bazkak erosi | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-344 | Merkatuetan axuriak saltzen zituzten. Garai hartan Iparraldean zeuden zenbait merkaturen izenak esaten ditu eta zein egunetan izaten ziren. | Merkatuak Iparraldean | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-345 | Merkatuan zer saltzen zen. | Merkatua. Zer saltzen zen | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-346 | Donibane Garaziko merkatuak zuen garrantzia apatzen du eta jende anitz hurbiltzen zela bertara. | Donibane Garaziko merkatua | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-347 | Neguan Iparraldean izaten zuten bazkaria deskribatzen du . | Janaria Iparraldean | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-348 | Iparraldean zeudenean zer lan mota egiten zuten. | Lana Iparraldean | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-349 | Iparraldetik zein garaitan itzultzen ziren esaten du. | Transhumantzia, etxera itzulita | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-350 | Akita zer zen. Muga zeharkatzeko derrigorrezkoa zen. | Akita zer zen | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-351 | Luzaiden izaten zen akita egiteko lekua itzultzerakoan. | Akita non egiten zen | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-352 | Behin mugan ardiak zenbat aldiz kontatu zizkioten esaten du. | Akita. Istorio bat | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-353 | Normalean behin soilik kontatzen zutela dio. | Akita. Ardiak noiz kontatzen ziren | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-354 | Iparraldetik igotzen zirela. Ardiekin Abodiko bordara nondik joaten ziren esaten du. | Borda Abodin zuten. Nondik joaten ziren | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-355 | Gazta etxolan nola egiten zuten esaten du: esnea bildu, uretan berotu eta zortzipekotan jarri. | Gazta nola egiten da I | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-356 | Orduan axuri gatzagiaren ordez beste bat erabiltzen zutela dio. | Gazta. Gatzagia | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-357 | Esnea nahasteko garai hartan makil berezi bat erabiltzen zela dio eta nolakoa zen deskribatzen du . | Gazta. Nahasteko makila | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-358 | Zortzipekoetan sartu ondoren egin behar zen lana azaltzen du. | Gazta nola egiten da II | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-359 | Garai batean gaztak sutan jartzen zirela dio eta pintarrak izaten zituzten azalean. | Gaztak ketu | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-360 | Gaztak non lehortzen ziren azaltzen du eta nola gatzatzen ziren. | Gaztak lehortu eta gatzatu | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-361 | Gaur egun gatza modu desberdinean botatzen da eta urak nahikoa gatz duela jakiteko zer egiten duten. | Gaur egun nola gatzatzen dituzte gaztak | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-362 | Non larratzen zuten ardiek eta muga nola igarotzen zuten. | Ardien jana. Non larratzen zuten | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-363 | Akitean ardi beltza baldin bazen, akitean beti adierazita joan behar zen. | Ardi beltzak saldoan. Akita | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-364 | Ardien adinaren araberako izenak. | Ardien adinak | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-365 | Transhumantzia egiteko ardiei joareak jartzen zitzaizkiela esaten du: nolakoak ziren eta zein soinu egiten zuten. | Joareak. Abelbideko soinua | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-366 | Joareak nolakoak ziren eta zein tamaina izaten zuten. | Joareak nolakoak ziren | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-367 | Mozko eguna noiz egiten zen eta artzainak nola biltzen ziren. | Mozko eguna noiz izaten zen | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-368 | Gaur egun ileak ez duela balio eta mozteak gainera kostua baduela. | Ilearen balioa gaur | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-369 | Garai batean ilea erosten zutenak etxoletaraino joaten ziren eta ondoren Orabaizetako Olara eramaten zen. | Ilearen balioa garai batean | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-370 | Mozko egunean zein bazkari mota izaten zen. | Mozko eguneko bazkaria | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-371 | Zerekin mozten zen belarra eta zein ordutan hasi behar zen. | Belarra moztu | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-372 | Belarra moztu ondoren egiten ziren lanak zein ziren. | Belarra moztu ondorengo lanak | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-373 | Geroago segadorak etorri ziren. | Belarra. Segadorak | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-374 | Luzaiden lizar hostoa egiten zela dio. | Hostoa Luzaiden | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-375 | Lehortzera non uzten zuten eta zergatik. | Hostoa lehortu | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-376 | Luzaiden etxe bakoitzak bere iratze lurrak zituen. | Iratzea Luzaiden | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-377 | Kontrabandoan herri desberdinetako peoiak nola heltzen ziren Orbaizetara eta beraiek pasatzen zituzten. Frantsak mugaraino heltzen ziren. | Kontrabandoa. Herri desberdinetako peoiak | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-378 | Gau batez zenbat diru irabazten zuten | Kontrabandoa. Peoi gisa zenbat sos | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-379 | Nola urte batez ardiekin Iparraldera joan behar zuten eta sekulako elurraldia bota zuen. Han palarekin lanean ari zen gizon batek bidea ireki zien. | Elurraldiak. Istorio bat | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-380 | Zein onddo eta perretxiko biltzen ziren eta gaur egun dagoenarekin konparaketa egiten da. Onddoak zergatik desagertzen ari diren. | Onddoak | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-381 | Luzaiden egurra menditik leretan ateratzen zuten. | Egurra nola ateratzen zen | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-382 | Orain dagoen arraza eta garai batean zegoen txakurren arraza ez dela bera. | Artzain txakurra | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-383 | Garai batean Iparraldeko jende ugari heltzen zen festetara. Orain ez, festa gehiegi daudelako | Festak. Iparraldeko jende ugari | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-384 | Luzaideko inauterietan zer egiten zen. | Luzaideko inauteriak | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-385 | Luzaideko bolantak garai batean urtarrilean izaten ziren eta orain berriz bazko egunean. | Luzaideko bolantak | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-386 | Marrukukua garai batetan nola egiten zen. | Marrukukua | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-387 | Taloa zein tresnarekin egiten zen. | Taloa | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-388 | Gazta egin aurretik esnea jeizten zuten zurezko katulitan: kotxian (kaiku antzekoak). | Esnea jeitzi. Kotxia | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-389 | Iparraldean zeudenen artzainek egin behar zuten lana. | Iparraldean artzainen lana | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-390 | Iparraldean beti euskaraz aritzen ziren eta bortuan ere, Orabiazetan soilik erdaraz. | Euskara | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-391 | Gaur egun bera bakarik joaten da transhumantzian. | Egun zenbat artzain transhumantzian | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-392 | Hegoaldeko gazteek artzaintzak eskatzen duen lotura ez dute nahi eta hemen galtzen ari da. | Iparraldeko eta Hegoaldeko artzainak gaur egun | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-393 | Gaur egungo artzainek transhumantzia galdu dute. | Artzaintza gaur. Transhumantzia galdu da | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-394 | Gauzak ez daude lehengo prezioetan eta orain eskas ateratzen da. Beste artzainek borda eraiki dute herrian eta ez doaz transhumantzian. | Gaur egun transhumantziak errentabilitate eskasa du | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-395 | Kontrabandoan Frantziara pasatzen ziren zaldiak jateko erabiltzen ziren. | Kontrabandoan Frantziara pasatzen ziren zaldiak | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-396 | Rikardo Zabaltza, haren nagusia, mintzo da erdaraz. | Kontrabandoa. Tratanteak | Batista Indart Arroqui | |||
PIR-397 | Bere amak bera nola erditu zuen kontatzen du. Orduan emakumeak lanean ibiltzen ziren azken momentura arte. Askotan larrean egon eta etxeraino itzuli behar zen erditzen hasiak zirela. | Nola jaio zen | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-398 | Zenbat animalia zeuden bere etxean esaten du. Etxea xumea zen. | Zenbat animalia zituzten etxean | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-399 | Hilabeteen izena zein diren esaten du. | Hilabeteen izenak | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-400 | Lekua nola izendatzen den eta zerez egiten zen. | Nolakoa zen animalien janaria paratzeko tresna | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-401 | Larrazkenean txerriak haritzen ezkurretara larratzera eramaten ziren eta abenduan itzultzen ziren matatxinerako. | Txerriak larrazkenean | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-402 | Neguak oso luzeak ziren eta apirilean, azienda ateratzen zelarik, etxe ondoan egoten zen. | Azienda mendira | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-403 | Mandazainen lana zein zen deskribatzen du. Noiz eta nora eramaten zituen mandoak eta noiz itzultzen ziren lanerako. | Mandazea | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-404 | Larrazkenean herriko landak irekitzen ziren mandoentzat eta udan errekaldeak. | Mandoak larrazkenean | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-405 | Aribeko merkatuan pottokak erosi eta Iruñera joan zen oinez pottokak eramatera. Iruñean lo egin eta nola itzuli zen: Irati trenean Agoitzera eta ondoren Montañesan Jaurrietara. | Iruñera pottokak eramatera | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-406 | Beste batean Aribeko merkatuan haretzeak hartu eta Etxarri-Aranatzera joan ziren, Bizkarretan lo egin zuten (Mendibeko Etxean). | Behiekin Etxarrira | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-407 | Zenbat diru irabazten zen zamariak Iruñera eramateagatik. | Zenbat irabazten zen zamariak Iruñera eramaten | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-408 | Nola egiten zen negozioa | Kontrabandoa. | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-409 | Zer ziren giak eta zertarako balio zuten. Nola itzultzen ziren zamariekin Sorogainetik pasatzeko, gia gabe. | Kontrabandoa. Giak zer ziren | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-410 | Non ziren kontrabandoko “pasoak” eta nola bide gehienak erreka eta ugaldeetatik egiten zituzten, arrastorik ez uzteko. | Kontrabandoa. Bide bereziak | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-411 | Kontrabandoko istorioa: txibatazoa egon zen eta zamariak kendu zizkioten. Karabineroak: erostera joan zenean zer gertatu zitzaion kontatzen du. | Kontrabando gau bat | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-412 | Kontrabandoko istorio bat kontatzen du: goardiek behorrak kendu zizkieten eta nola izkutatu behar izan ziren. | Kontrabandoa. Istorio bat | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-413 | Non jartzen ziren enkantean esaten du. | Kontrabandoa. Zamariak subastatzen ziren | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-414 | Non biltzen ziren zamariak eta zein zen bidea zen mugan eman arte. | Kontrabandisten bidea I | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-415 | Bideak non ziren zehatzago azaltzen du. | Kontrabandisten bidea II | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-416 | Nola atera zituzten behiak elurte batetik 1945eko egun batean, izugarrizko elurtea bota ondoren. | 1945 eko elurtea | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-417 | Non biltzen ziren paketeak eta zer ekartzen zen. | Kontrabandoa. Paketeoa | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-418 | Noiz hasten ziren lanean eta lanerako jendea zein zonaldetatik etortzen zen. Norentzat eta zenbat egun izaten zen. | Mendian lanean. Noiz | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-419 | Txabolak nola egiten ziren eta zerez egiten ziren. Oheak nolakoak ziren deskribatzen du. | Mendian lanean. Txabolak nolakoak ziren | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-420 | Bazkaria zer izaten zen deskribatzen du. | Mendian lanean. Janaria | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-421 | Bazkaritako ordua zenean “rancheroak” nola deitzen zituen jatera deskribatzen du. | Mendian lanean. Nola deitzen zuten bazkaritarako | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-422 | Idiei egurrak jaisteko zer tresna jartzen zitzaien. | Mendian lanean. Idiek nola jaisten zuten zura | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-423 | Zeri esaten zaio biloa eta zeri ilea | Biloa eta ilea desberdinak dira | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-424 | Urina, olioa eta bilkorraz hitzegiten du. Muxarraren olioa zertan erabiltzen zen. | Muxarraren urina | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-425 | Behorren biloarekin sokak egiten zituzten. | Behorren biloarekin sokak egiten zituzten | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-426 | Zenbat konpartimentu zituzten eta zer zen ateratzen zen irina mota bakoitza. | Tornuak zenbat konpartimentu zituen | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-427 | Zuhaitzen toponimiarekin lotutako leku batetaz ari da. Euskaran duen azalpen bitxia egin du. | Zuhaitzen toponimia | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-428 | Zura arrailtzeko erabiltzen zen barrenoa erakusten du. | Zura arrailtzeko barrenoa | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-429 | Ferran zuloak egiteko erabiltzen zen tresna eta nola erabiltzen zen azaltzen du. | Ferrak zulatzeko tresna | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-430 | Artzaina egun osorako joaten zelarik zer jaten zen esaten du. | Artzainen jana | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-431 | Oso istorio polita eta euskara goxoaz eginda. Mutil bat eta hamaiketakoa. | Ariako mutil baten istorioa | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-432 | Eskolan euskaraz ezin zen egin, baina haur gehienak eskolara erdara jakin gabe joaten ziren. Irakasleak, ezkerreko alderdikoa izan arren, ez zien klasean euskaraz egiten uzten. | Eskola. Euskara | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-433 | Euskaraz egiteko beldurra zegoen jendeen artean. | Beldurra euskaraz egiteagatik | Alberto Lerindegi Pedroarena | |||
PIR-434 | Neguan Iparraldera eramaten ziren ardiak. | Ardiak neguan Iparradera. Bazka | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-435 | Iparraldean ardiak bazkan hartzen zutenek, beren ardiak ere bazituzten. Orduan ardiak jada oinez eraman beharrean, kamioietan garraiatzen ziren. | Ardiak neguan Iparraldera. Kamionez | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-436 | Noiz joaten ziren Iparraldera eta itzultzeko garaia zein zein esaten du. | Ardiak neguan Iparraldera. Noiz | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-437 | Lau hilabete igarotzen zuten ardiekin bortuetan (Garraldan Nabala): maiatza, ekaina, uztaila eta abuztua. | Ardiak udan Nabalan. Zenbat denbora | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-438 | Etxolan gazta nola egiten zuten deskribatzen du. | Gazta nola egiten zen | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-439 | Gazta etxolan non lehortzen zen eta zenbat denbora behar zen lehortzeko. | Gazta etxolan non lehortzen zen | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-440 | Gaztazarra nola egiten zen deskribatzen du. | Gaztazarra nola egiten zen | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-441 | Etxolan zeudenean zer jaten zuten esaten du, janaria garai batean nola igotzen zen eta gauzak nola aldatu diren gaur egun arte. | Etxolan zer jaten zuten | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-442 | Etxolan gazta egiteko garaian txerriak bertan izaten zituzten, gaztatik ateratako gazura txerriei ematen zitzaien. | Gaxura txerriei eman | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-443 | Noiz izaten zen eta zein tresneria erabiltzen zen. Hasieran taldeka egiten zutela gororatzen du, baina denborarekin bakoitzak berea. | Mozko eguna. Mozketa | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-444 | Zenbat ardi mozten ziren eguneko. | Mozko eguna. Zenbat ardi | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-445 | Garai batean zein preziotan ordaintzen zen ilea, orain ezer ez duela balio dio. | Ilearen balioa | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-446 | Belarra moztean gertatu aldaketak: hasieran behi eta mandoz segadorarekin eta laxoan gurdiz. Ondoren, motosegadora erabilzen zen. | Belarra moztu | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-447 | Bere garaian laborerik iz ez zen ereiten. Ereiten zen bakarra oloa zen. Oloa ereiten zen lursagarraren ondoren. Lursagarra alor berean bi urte ereitea ez zegoen baimendurik. | Zer ereiten zen | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-448 | Bere garaian iratzea ez zen ia biltzen. Orduan lastoa Iruñean erosi eta ekartzen zen. | Iratzea | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-449 | Hilabeteen izenak Garraldan. | Hilabeteen izenak | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-450 | Haizeen zenbait izen esaten ditu eta haize bakoitzaren norabidea zein den. | Haizeen izenak | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-451 | Noiz ereiten zen lursagarra eta noiz biltzen zen. | Lursagarra noiz ereiten zen | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-452 | Lursagarra bereizten zen, hazitako zena eta jateko zena. Diametro jakin batekin berezi behar zen hazitakoa, handiena kanpora saltzen zen jateko. | Lursagarren bereizketa | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-453 | Gaur egun animaliak komunaletan bereiziak daude eta larreak garai konkretu batean irekitzen dira. Baina garai batean dena libre zen eta azienda nahasturik zegoen. | Azienda lur komunaletan | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-454 | Etxeko elea erdara izaten zen. Berak euskara ikasi zuen burugogorra zelako, osabari presionatuz. Etxean erdara zen hizkuntza nagusia. | Etxeko elea erdara izaten zen | Francisco Javier Bidador | |||
PIR-455 | Erron sortua eta 11 urtekin Usetxira joana maizter, familiarekin. | Etxea eta Familiaren jatorria | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-456 | Aita eta ama euskaldunak eta Erron haiek ziren euskaldun bakarrak, herriko zaharrenak salbu. | Familia eta euskara | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-457 | 13 Anai-arreba ziren. Haiek Usetxira joan zirenean gazte aunitz baziren. | Familiaren osaketa | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-458 | Aziendarekin eta lurrarekin egiten zuten lan. Behorrak, behiak, ardiak, zerriak, oiloak, baratzea… Garia. | Baserriko lanak, azienda | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-459 | Usetxin euskaldunak ziren harat iritsi zirenean. Senar-emazteak euskaldunak izan arren, ikastolan ikasi zuten seme-alabek euskara. | Senarra Usetxikoa baina haien artean erdaraz | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-460 | Beheitian azienda eta sabaian belarra. Baratzea ondoan, baina alorrak urruti zituzten bazkaria eramateko gizonei. Erron ez zuten etxean urik. Usetxin bai. Udaran ura oso eskatua zen Erron. | Etxeko egitura Erron | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-461 | Ama ikusi zuen lisua egiten. Orduan astean behin garbitzen zuten arropa. Erron bertze ahizpek laguntzen zioten. Usetxin bai, lagundu izan zion. | Lisiba (Lisue) | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-462 | Gizonek kanpoan eta aziendakin egiten zuten lan. Emaztekiek hori eta etxekoa, dena, gizonari kanpoan lagundu eta etxeko guztia bere gain. | Lan banaketa | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-463 | Kostalekin eramaten zuten garia errotara. Gero "cedazo"tik pasa, "levadura" egin eta bota, eta ura boteaz masa egiten hasi. Ogiari itxura eman, labea garbitu ezpelaz, eta ogia labean sartu. Zortzi bat egunetarako ogia. | Errotara eta ogia egiten | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-464 | Tomatea botiletan paratzen zuten, kontserbarako. Piperra ere sartzen ibili ziren, nahiz eta gero zaila izan botilan sartzeko eta ateratzeko. Laratzean egosten zuten dena. | Kontserbak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-465 | Sukaldatzen suko brasetan. Taloa egiten zuten. Babak… Platerean ez da ezer galtzen. | Sukaldatzen. Janaria | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-466 | Osaba bat bizi izan zen haiekin garai batez. Ameriketatik itzuliotakoa zen. Amutxiz ere oroitzen da, etxean. Amutxi eta apitxi. Tio-osaba… | Familia osaketa, izenak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-467 | Komuna kuadran (estrabilen) eta gorputza garbitu palanganan. | Gorputza garbitu palanganan | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-468 | Azienda: ardiak, behorrak, behiak… Ez zen zerrikumerik jaten etxean orduan… | Kuadra -ikuilua- eta azienda | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-469 | Oilaskoak nola egiten zituzten erre-egosiak. Errezeta. Orduan besta egunetan soilik jaten zen oilaskoa. | Oilasko erregosiak -recocidos- | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-470 | Petatxoz jositako arropa izaten zen. Igandetan ezin zen orratza hartu eta amak begiratzen zion erlojuari igande gauez, hamabietan orratza berriro hartu ahal izateko. Haria nola egiten zuten. Jertseak, galtzeriak… dena etxean egina | Jantziak. Arropa eta haria | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-471 | San Martinetan bat hiltzen zuten. Gero bertze bi. Txorizo oso ona egiten zuen amak, gosaltzeko. Txerri-hiltzea egiterakoan afaria egiten zen eta presentea eraman auzoei. | Txerri hiltzea | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-472 | Axuria kenduta gazta batzuk egiten zuten etxerako. Prozesua pixkat kontatzen du. | Gazta egiten | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-473 | Sagarrondoak baziren. Basoko fruituak ere. Marrubiak eta zizak. | Fruta, basoko fruituak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-474 | Irailean mozten zituzten haritzen abarrak hostoak eskuratzeko. Fardoak egiten zituzten abarrekin, sekatzen zirenean montonean paratu eta neguan ematen zuten. Hori baino hobea zen artoa… | Haritz hostoak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-475 | Behin mozten zuten urtean. Inoiz bi aldiz. | Belarrak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-476 | Ama, aita edo mutilek eramaten zituzten ardiak mendira. Neskak ikastera. | Artzaintza | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-477 | Oron batak, bi orduak, hiru orduek… | Orduak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-478 | Asteko egunen izenak | Aste egunak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-479 | Urtaroen izenak | Urtaroak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-480 | Hilabeteen izenak | Hilabeteak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-481 | Zubiri pamplona txikito. Señorito samarrak. | Herrien harremanak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-482 | Gerendiaindik zetorren saltzailea mandoarekin, herriz-herri saltzen telak -ehunak-. Oso graziosoa zen. Aranguren, Zubirikoa, ere joaten zen. | Saltzailea Gerendiaindik | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-483 | "El paragüero se viene…". | Ijitoak saltzaile | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-484 | Eskatzen zetozen batzuk herriz-herri. Bokadilloa ematen zizkieten… | Eskaleak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-485 | Ez dira fidagarriak. Mendekuzaleak dira. | Ez ziren fidatzekoak zitoak -ijitoak- | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-486 | Bazen han la cueva de… Kontuak egiten ziren hari buruz. Sorginekin beldur arazten. | Leize zuloa eta sorginak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-487 | Urrian biltzen ziren sutondoan babak garbitzen, artoa aletzen… ez zen telebista beharrik. | Gaztainak erretzen sutan | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-488 | Atzenduak ditu kantatzen zituen euskarazko kantak. Bertsoak… Markesaren alaba… | Kantak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-489 | Gerra garaian gaizki ikusia zen euskaraz aritzea. Batez ere karabineroen seme-alabek. Gero, Usetxin karabinerorik ez zen… | Euskara herrian | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-490 | Apaiza Leranoztik zetorren . Ez zen euskalduna. | Eskolan eta errezatu erderaz | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-491 | Leranotzera eskolara joaten zirelarik emazteki batek erraten zien hark jolasten zuela a Tabas. Haiek ez. | Jolasak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-492 | Aitak erleak basotik ekartzen zituen. Aitak ez zuen ezer paratzen, eztia hartzeko. | Erleak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-493 | Bere etxekoek ez zuten egin. Usetxi oro har ez. | Ikatza | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-494 | Dena egiten zen auzolanean. Bideak konpondu etabar… Batzarrea egiten zuten Usetxin. | Auzolana eta batzarrea | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-495 | Aziendekin eta paketeekin ibili izan ziren. Behin hartu zuten Guardia Zibilek paketea Usetxin. Periodikoan agertu zen. | Kontrabandoa | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-496 | Kontrabandoari esker ateratzen ahal zen diru pixka Bat. Beharrik! | Kontrabandoari esker | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-497 | Iruñera etortzen ziren oinez zaldikoak erosteko. Behin Larrasoañan zenbait zaldiko gibelerat egin zuten, beldurtuta… | Feriak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-498 | Hiru anaia joan ziren gerrara. | Gerra | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-499 | Euskaldunek gerra mugitu zutela erraten hasi ziren eta… | Zergatik galdu zen euskara | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-500 | Egunero errosarioa familian arratsean. Angelusa ere bai. | Errezuak -otoitz egin- eta kanpaiak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-501 | Penitenteek -gizonek- gurutzea hartu eta Orreagaraino oinez. | Errokoak erromerian Orreagara | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-502 | Inguruko herritakoak joaten ginen Leranotza San Isidro egunean. Gizonak leku batera eta emaztekiak bertzera, meza ondotik. | Usetxitik Leranotza San Isidron | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-503 | Festa politak ziren. Gazte aunitz. Almandozko Perotx etxeko inor zetorren akordeonakin. Etsaingo guztiak etortzen ziren. Eta kanpoko bertze hainbat. Dantza egiten zuten. | Herriko Bestak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-504 | Euria, langarra, elurra zanpa-zanpa, harria, haizeen izenak | Eguraldia, haizeak… | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-505 | Egun on, egin duzu lo… | Goizean agur egiteko | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-506 | Medikuarengana Zubirira. Don Julian medikuak ematen zion botika bat ala bertzea. Katarroarendako ardo egosia ohatzera joateko. Pomadak ere egiten zituen amak | Eritasunak, erremedioak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-507 | Oraino ez da Iruñera etorri bizitzera. Alaba Iruñean bizi da eta batzutan haren etxera doa. Olazeko piszinan ibiltzen da… | Iruñera | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-508 | Bertze familia bat bada Usetxin orain. Usetxin sortua zen emazteki baten semea, Astigarragan sortua, orain Usetxira joan da bizitzera. Orotx (Juantxantxo lehenago, Erron). Usetxiko etxearen izena: Juanko. | Nor bizi da egun Usetxin eta etxeen izenak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-509 | Zenbakien izenak | Zenbakiak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-510 | Bortz alaba izan ditu. Bi hil ziren. | Alabak | Alicia Villanueva Zandueta | |||
PIR-512 | Zer eramaten zen txestoan eta nola emakumeek izaten zituzten pizturik meza garaian. | Txestoa | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-513 | Harria nola ateratzen zen, zein tresna motarekin. | Errepidea egiteko harria nola lortzen zen | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-514 | Ikaztobiak Erron egiten zituen eta ikaztobi bat nola egiten den azaltzen du. | Ikaztobiak nola egin | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-515 | Nolakoak ziren mendiko etxolak. Gau batean izan zuten sutea. | Mendiko etxolak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-516 | Elías Pedroarena Retegui | |||||
PIR-517 | 1945ean bota zuen elurraldia. Bideak irekitzera auzolanean joaten ziren. | 1945eko elurraldia | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-518 | Zenbat azienda entregatu behar zen errekisetan. | Gerraondoa. Errekisak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-519 | Garia ehotzeko, errotara gauez ibiltzen ziren. | Gerraondoa. Irina | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-520 | Errotazainak ehotzen zuen kostal bakoitzeko zenbat erregu kentzen zuen. | Errotazaina | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-521 | Nola jolasten zen. | Gazte garaiko jolasak. Landare | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-522 | Zer harrapatzen zuten. | Ehiza. Zer biltzen zen | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-523 | Larrua saltzeko ehizatzen zirenak. | Ehiza. Larrutako | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-524 | Aurretik xenda topatzen zuten eta ondoren bide horretan lazoa jartzen zen. | Ehiza. Animalia nola topatzen zuten | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-525 | Askotan basakatua ere jaten zen zepoetan edo lazoetan erortzen zelako. | Ehiza. Jateko | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-526 | Bilurrak nola egiten ziren eta zein azienda mota lotzeko erabiltzen ziren. | Bilurrak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-527 | Belarra mozteko tailua erabiltzen zen. Noiz joan behar ziren tailatzera eta zergatik. | Belarrak. Tailua. Noiz | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-528 | Tailua nola zorrozten zen. Alde batetik etxean eta gero pentzean zeudenean. | Belarrak. Tailua zorroztu | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-529 | Belarra moztu ondorengo lana. | Belarra moztu ondoren | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-530 | Maindireak garraiatzeko mando gainean zein tresna jartzen zen. | Belarrak. Garraiatzeko zein tresna mota | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-531 | Orduan laboreak nola mozten ziren eta ondoren nola biltzen ziren. | Uzta | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-532 | Balak egiteko zein soka mota erabiltzen zen: etzezkiak. | Balak egiteko zein soka mota | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-533 | Eultzia nola egiten zen, prozesu guztia. | Eultzia nola egiten zen | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-534 | Nondik ekartzen zituzten urkiak eta nola egiten ziren erratz haiek. | Eultzia. Urki isuskiak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-535 | Hostoa animalien arabera era desberdinetan ematen zen. | Hostoa eta hostaila. Zeinentzat zen | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-536 | Lorea zer zen. | Lorea zer zen | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-537 | Iratzea zertarako erabiltzen zen. | Iratzea zertarako | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-538 | Larraina nola prestatzen zen. | Larraina prestatu | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-539 | Larraina zein materialarekin egina zen eta nola biltzen zuten material hori. | Larraina zerez egina zen | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-540 | Zein alderditan egiten zen gisua eta nola egiten zuten. Etxean non uzten zen kisu hura. | Gisulabea nola egiten zen | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-541 | Gisua urarekin nola nahasten zen eta horrekin etxeko paretak nola zuritzen zituzten. | Etxeak zuritzeko gisua | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-542 | Zuhaitzak aizkorarekin mozten zituzten. | Nola mozten ziren zuhaitzak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-543 | Pagoa eta haritza zein ilargirekin bota behar ziren. | Egurra botatzeko ilargia | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-544 | Tablonak enborretik nola mozten ziren. | Tablonak nola egin | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-545 | Ezkilak zenbat aldiz jotzen zuten auzolanera deitzeko. | Auzolana. Ezkilak zenbat aldiz | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-546 | Etxe bakoitzetik zenbat lagun joaten ziren eta urtean zenbat auzolan egin behar ziren | Auzolana. Zenbat lagun etxe bakoitzeko | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-547 | Elurraldiak izaten zireneank palarekin bideak irekitzera joaten ziren. Ariakoek garbitu behar zuten alderdia. | Auzolana. Elurraldiak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-548 | Zein haizerekin sartzen zen elurra edo euria | Haizea: elurra edo euria | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-549 | Haizeen izenak zein diren. | Haizeen izenak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-550 | Castellano zeritzon haizearen izena eta eguraldi ondorioak zein diren | Gaztela haizea | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-551 | Bi ipar haize daude. Bakoitzak eguraldian duen eragina. | Haizeak. Iparrak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-552 | Erein aurretik alorrak nola prestatu behar ziren. | Ereinketa. Alorrak prestatu | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-553 | Ongarria larreetara noiz eramaten zen . | Ongarria larreetara | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-554 | Ongarria zein tresnarekin eramaten zen larrera: astorratzak. Nolakoak ziren. | Ongarria eramateko tresnak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-555 | Errotak prezintaturik zeudenez, gauez joan behar zuten ehotzera. | Gerraondoan irina | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-556 | Artoa espiletan ereiten zen (Ursula) | Artoa espiletan ereiten zen | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-557 | Elias eta Ursula: marrukukua zen zen. | Marrukukua | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-558 | Nor eta nolakoa zen. | Behortzaina | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-559 | Noiz, nor eta zein lan egiten zuen. | Itzaina | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-560 | Haurren elea xuketan edo toketan izaten zen (Ursula Eliasen ahizpa). | Euskara. Haurrei | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-561 | Eskolara joaten hasi zirenean erdaraz hitz bat ere ez zuten esaten. | Euskara eta eskola | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-562 | Jostaldira ateratzen zirenean maistra adi egoten zen leihotik kanpoan ere euskaraz ez elekatzeko. | Euskara. Maistra | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-563 | Saskiak zertarako erabiltzen ziren eta aldapa zuten alorretan urtero egiten zuten lana. | Saskiak zertarako erabiltzen ziren | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-564 | Aldapa zuten alorretan lurra gora nola eraman behar izaten zuten. | Aldapan zeuden alorrak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-565 | Nola izaten zen festa eta joaten zirenak nola izendatzen ziren (Ursula). | Eguberriak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-566 | Inauteriak nola izaten ziren: erronda, bazkaria… | Inauteriak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-567 | Sobratzen zen janariarekin gazteek beste afariak prestatzen zituzten. | Inauteriak. Sobratzen zen janaria | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-568 | Nola mozorrotzen ziren eta erabiltzen zuten izena: muzisarkoak. | Inauteriak. Mozorroa | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-569 | Zenbat izaten ziren eta zein zen priorearen lana. | Herriko festak. Prioreak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-570 | Eskolara joateko ezkila lau aldiz jotzen zuten. | Ezkilak. Eskolara joateko | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-571 | Norbait hiltzen zenean, ezkila beste modu batez jotzen zuten hildakoa emakumezkoa edo gizonezkoa bazen (Ursula). | Ezkilak. Hildakoak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-572 | Herriko denda non zen eta zer saltzen zen. | Herriko denda | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-573 | Arraina saltzera nondik etortzen zen eta nola lumbierinoak (Irunberrikoak) ere etortzen ziren. | Kanpoko saltzaileak | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-574 | Katarroak sendatzeko erabiltzen zen. Nola. | Sendabelarrak. Intsusa | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-575 | Katarroentzat ere erabiltzen da. | Sendabelarrak. Karraskila | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-576 | Ilea lantzeko nola egiten zuten eta ondoren bi hariak nola bihurtzen zituzten eta zerekin. | Ilea landu | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-577 | Ursula arreba matazaz ari da. | Mataza | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-578 | Aita inklusatik Hiriberrira ekarri zuten. Aziendekin ez, kontrabandoan ibili zen. Frantziatik azukre paketeak pasatzen zituen. | Aita Hiriberrira mutil | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-579 | Kontrabandoko lanen ondorioz aita gaixotu zen eta etxean umezurtz gelditu ziren, bost ume eta haien artean urte bateko tartea. | Umezurtz goiz eta familia luzea | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-580 | Mutil zelarik Agoitzen ferratzen aritu zen aita. Zaldiak eta mandoak nola ferratzen zituen eta zein tresnarekin. | Aita Agoitzera ferratzaile | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-581 | Gizonek gerrara joan behar izan zuten, haren hiru osabek ere. | Gerra garaiak | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-582 | Bere garaian herrian ardi saldoak zenbatekoak izaten ziren. | Ardi saldoak | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-583 | Neguan egunez ereiten zuten alea eta arratsean aziendari janaria ematera joaten ziren artegietara edo bordetara. | Neguko lanak | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-584 | Orduan lana oso gogorra zen. | Neguko lana. Lan gogorra | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-585 | Arratsean bordetara haziendei jana ematera joaten ziren eta gauez itzultzen ziren. Baina bidea ez egiteagatik ezkongabeek bordan egiten zuten lo. | Neguko lanak. Aziendari jana bordetan | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-586 | Erdaraz eta pasarte berezi baten bitartez azaltzen du apirilean inoiz ez duela eguraldi onik egiten: “para conocer un buen abril 100 años hay que vivir”. | Azienda udaberrian noiz ateratzen zen. Apirilean eguraldi txarra | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-587 | Lur komunaletan larreak ardientzat eta behientzat banatzen ziren. Lur horiek bereizteko marka eta ordaina. | Lur komunalek marka berezia zuten | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-588 | Behorrak Bortura joaten ziren, Oriontzilo aldera. Aitak behorrak hitz batzuekin agurtzen zituen. | Behorrak udan Bortura | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-589 | Behorrak Bortura eramateko zein marka izaten zuten. | Behorrak udan bortura. Marka | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-590 | Zaldia Bortura ere eramaten zen denboraldi baterako. Behin zaldiarekin gertatu zitzaiona. Hanka hautsi eta beste bat erosi behar izan zuten. Bortura ez eramatea erabaki zuten. | Zaldia. Bortuan udarako | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-591 | Belar gehien zuen etxean egoten zen zaldiaren parada. Hala ere, soziedadeak pentsu eta belarra ematen zuen urtero zaldiarentzat. | Zaldiaren parada eta ordaina | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-592 | Zaldia etxean zuenari inbidia izaten zioten. | Zaldia etxean izateagatik inbidiak | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-593 | Behortzaina Orbaizetakoa zen eta hura laguntzeko mutil bat joaten zen. | Behortzaina | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-594 | Herriko itzaina Nabalan egoten zen. Itzaina herrikoa zen ea beti mutil lagun bat izaten zuen udako garai haietan. Itzainak mutilak behien atzetik gora eta behera ibiltzera behartzen zituen eta umeak negarrez egoten ziren. | Itzaina | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-595 | Nabalara behi antzuak eramaten ziren, baina aretzeduna herrian gelditzen ziren. Herrian gelditzen zirenentzako beste itzain bat zegoen. Herriko mutilak hura laguntzera ere joaten ziren. | Udan behi bakoitza nora | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-596 | Urrisoroa non eta nolakoa ateratzen zen. Haren osaba batek urrisoroa lehortzeko egiten zuena. | Urrisoroa | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-597 | Urrisoroa nolakoa den eta zein abereri ematen zitzaion. | Urrisoroa. Norentzat | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-598 | Belarrari lehortzeko buelta ematen zitzaion eta horretarako sardeak erabiltzen ziren. Osaba batek egiten zituen etxeko zurezko sardeak eta haurrideek beti nahi izaten zuten hark egindako bat. | Belarra garaia. Zein sarde erabiltzen zen | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-599 | Hurritzak larrazkenean mozten ziren eta suarekin azala kentzen zitzaien. Ondoren molde batean jartzen zuten lehortzeko. | Hurritzak. Sardeak nola egiten ziren | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-600 | Saskiak egiteko urritzen bila oihanera joaten zen osabarekin. Hurritzik hoberenak adarkatu gabe erabiltzen ziren. | Saskien hurritzak non biltzen ziren | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-601 | Bera Estatu Batuetara joan zen lanera eta ondoren, baldintzak ikusita, anaia bat joan zen, emaztea herrian utzita. | Estatu Batuetara lanera | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-602 | Etxeko aziendarekin ez zen sosik ateratzen eta diru bila joan ziren. | Zergatik joan ziren Estatu Batuetara gizonak | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-603 | Bera Auritzeko gizon baten bidez joan zen eta gero Elizondoko agentzia batek moldatzen zien bidaia. | Nola joan ziren Ameriketara | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-604 | Itzuli ziren patatarekin hemen dirua egiten hasi zelako. | Zergatik itzuli zen Ameriketatik | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-605 | Noiz hasten ziren lanean, zenbat ardi buru izaten zen han eta nola ardi haiek Israelera saltzen ziren hegazkinez eramanik. | Amerikako lana nolakoa zen | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-606 | Axuriak Texasetik ekartzen zituzten Arizonara. Hemen alfalfarekin gizentzen zituzten, Israelera eramaten zituzten arte. | Amerikan animalien banaketa | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-607 | Amerikan “Mejicanoz” aritzen ziren enkargatuekin, baina artzainen artean euskaraz eta zenbait enkargatu ere euskaldunak ziren. | Amerikan zein hizkuntzatan | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-608 | Han gelditzeko aukera izan zuen, paper piloa beteta. | Euskaldunek han gelditzeko aukera zuten | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-609 | Han negozioa egin zutenak Oposa, Nafarroako Aurrezki Kutxa eta Nafarroako Gobernua izan ziren. Haren ustez, nekazariek gutxiago irabazi zuten. | Patata garaiak ez ziren horren garai onak izan | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-610 | Hasiera batean Oposari ematen ez zioten patata kontsumorako saltzen zuten, Errioxatik etortzen ziren erosleei. Hor egin zuten diru pixka bat. | Diru estra patatan | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-611 | Peoi haiek egunez oso gutxi jaten zuten, baina ardo asko edaten zuten. Gero etxeetan gaueko afarian ongi jaten zuten. | Peoiak Extremadurakoak ziren | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-612 | Amonaren garaian gizonak Ameriketara joaten ziren etxe berria eraikitzeko, emaztea eta haurrak hemen utzirik. | Bere amonaren garaian Amerikara ere | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-613 | Familiaren jarraipenak garrantzia ikaragarria zuen etxeak iraun zezan. Etxe txikietan ondorengoak izatea oso garrantzitsua zen. | Familiaren garrantzia etxeetarako | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-614 | Garraldako mutilak Ariako festetara nola eta zer eginez heltzen ziren. | Garraldako mutilak Ariara festetan | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-615 | Garai batean emakumea bilatzeko tratua egiten zen, emakume langileak bilatzen ziren. | Emakumeak ezkontzeko tratuak egiten ziren | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-616 | Gizonak aretzeen tratuan nola ibiltzen ziren. | Aribeko merkatuan tratuak nola | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-617 | Tratanteek bertako jendea nola nahasten zuten. | Tratanteak | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-618 | Eskolan debekaturik zuten euskaraz egitea baina plazara ateratzen zirenean euskaraz soilik egiten zuten. | Euskara herrian eta eskolan | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-619 | Nola lan egiten zuen Garraldako Rota albaiteroak . | Garraldako albaiteroa. Nolakoa zen | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-620 | Pentsuaren bidez kobratzen zuen eta ez diruz. Gero pentsu hura saltzen zuen. | Garraldako albaiteroa. Zer eta nola ordaintzen zen | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-621 | Ariara zenbat aldiz joan zen animaliak sendatzera eta zenbat kobratu zuen. Mutil bat zuen Ariatik Garraldara pentsua garraiatzeko. | Garraldako albaiteroa. Diru gehiegi egiten zuen lanarentzat | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-622 | Bestelako albaiteroa zen. | Aurizko albaiteroa | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-623 | Umeen artean gose handia izaten zen. Haren berendua nolakoa zen. Ogi faltak inbidia hedatzen zuen haurren artean. | Gerraondoko gosea | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-624 | Orreagatik zaku bat irina nola ekartzen zuten etxera. Hura kontrabandoa zen. Istorio bat guardiekin. | Irina estraperloan | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-625 | Aribeko errotazaina guardiekin nola moldatu zen gauez ehotzen uzteko. Horrela gauero inguruko jende guztia garia ehotzera jaisten zen. | Gauez garia ehotzera | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-626 | Guardiak kontrabandoan aritzen zirenei zaldiak hartzen zizkieten. | Kontrabandoa. Guardiak zaldiak hartu | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-627 | Hasieran zenbat ordaintzen zieten. Urrutiago joanez gero, gehiago. | Kontrabandoa. Zenbat irabazten zen | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-628 | Bederatzi mando Frantziako mugara eraman behar izan zituen. Zenbat mando eta non izkutatu zituzten lehenego egunean. | Kontrabando gau bateko istorioa I | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-629 | Garraldako bat etorri ez zenez, Orbaizetako Olara abiatu zen. Bideko gorabeherak. | Kontrabando gau bateko istorioa II | Santiago Nuin Barberena | |||
PIR-630 | Behiek hilabete bat ematen zuten pentzean eta gero mendira igortzen zituzten. | Behiak nora ateratzen zituzten | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-631 | Behien jana urtean zehar non eta nola topatzen zuten. | Behien jana | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-632 | Mozkoa etxeetan egiten zen eta jende multzoa biltzen zen. Mozteko tresna, nola egiten zen eta ilearen salmenta. Kiloa zenbatetan izaten zen. | Mozko eguna | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-633 | Ardiek zein marka mota izaten zuten, bikez eginik. Etxe bakoitzak bere marka zuen. | Ardien marka | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-634 | Abere guztiek etxeko marka izaten zuten belarrian. | Etxeko marka | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-635 | Nabalara eramateko behi eta behorrei herriko marka paratzen zitzaien, Arian A. | Nabalara eramateko marka | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-636 | Garai batean, mugak itxita ez zeudenean, herri bakoitzak bere guarda izaten zuen beste herrietako aziendak bere lurretan ez sartzeko. | Herrien arteko mugetako iskanbilak | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-637 | Neguko bazka behientzat nola izaten zen: belarra, ahotza eta pentsu pixka bat. | Behien neguko bazka | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-638 | Noiz eta nola ematen zen belarren lorea. | Belarren lorea | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-639 | Salmenta Aribeko merkatuan egiten zen. Hara zein azienda eramaten zen. | Azienda saltzeko | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-640 | Adin desberdinetako behi eta zezenen izenak. | Behi eta zezenen izenak | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-641 | Ariakoak Auritz eta Garraldara joaten ziren zezen bila. | Zezena zein herritan zegoen | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-642 | Arian ez zen ahuntzain berezi bat, herrikoak aldika joaten ziren. | Ahuntzaina | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-643 | Larrazkenean txerriak haritz oihanetara eramaten ziren ezkurra jatera. | Txerriak. Larrazkenean ezkurretara | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-644 | Mandoetan artolak jartzen ziren. Bi maindire etxera garraiatzeko. | Belarra nola garraiatzen zuten | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-645 | Belar metak nola eraikitzen ziren. | Belar metak | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-646 | Eultzia nola egiten zen: estraziarekin egiten zen hasieran eta gero alea eta ahotza bereizten ziren, haizeratuz. | Eultzia | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-647 | Garaian alea nola biltzen zen eta zenbat zisku egoten zen. Zenbait ziskuren alea ereiteko uzten zen. | Garaia | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-648 | Errotaria nor zen. | Aribeko errotako errotaria | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-649 | Errotazainak zaku bakoitzetik zenbat ale hartzen zituen. | Laka | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-650 | Lizar hostoa eta haritz hostoa mozten zen ardientzat. Nola moztu eta lotu egiten zen. | Hostoa bildu | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-651 | Zein abereri eta zein hosto mota ematen zen | Hostoa. Zer eta nori | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-652 | Hostoa egiteko orduan ilargia kontutan hartzen zen: arrazoiak. | Hostoa. Ilargia kontutan hartu | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-653 | Non egiten zituzten eta nola. | Gisulabeak | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-654 | Larrua zenbatetan saltzen zen. | Ehiza. Larrua saldu | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-655 | Azeriaren azala nola ateratzen zen eta nola uzten zen lehortzen. | Ehiza. Azeriaren azala nola atera | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-656 | Oso garai txarrak ziren. Gauez joaten ziren irina ehotzera. | Gerraondoa. Gauez irina ehotzera | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-657 | Non egon zen, zenbat denbora igaro zuen, zer eguraldi mota egiten zuen han, bidaia nola izan zen eta buelta noiz. | Soldadu Afrikara | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-658 | Garai batean, festak bukatu eta Orreagara joaten ziren. | Herriko festak | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-659 | Prioreen lana zein zen eta nor zen priorea. | Herriko festak. Prioreak | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-660 | Berendua hartzen zutenean ama beti beldurrez ibiltzen zen txorizo edo gazta gehiegi ez emateko. | Bazkariarekin beti kontu | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-661 | Jostetan zertan ibiltzen zen. | Eskola garaiak. Jostetan | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-662 | Landare jokoa nola izaten zen. | Eskola garaiak. Landare jokoa | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-663 | Patata Oposak ematen zituen eta handiena beren kasa saltzen zuten. | Patata garaiak | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-664 | Hasieran eskuz bereizten zuten eta ondoren makina baten bidez. | Nola bereizten zituzten patatak | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-665 | Patataren dirua zertarako erabili zen. | Patataren dirua zertarako | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-666 | Europako Batasunean sartu zenetik negozioa eten egin zen, patata Europako beste herrialdeetatik ekartzen zen merkeago. | Patataren garaia noiz bukatu zen | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-667 | “Azari xenda” zeri esaten zioten | Zer da azari xenda | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-668 | Haizeak zein diren eta nondik datozen. | Haizeen izenak | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-669 | Ipar beltza nondik heltzen zen eta haren eragina. Iparra eta zeharraizea biltzen badira elurraldia seguru. | Haizeak. Ipar beltza | Jose Mari Adot Arrese | |||
PIR-670 | Zein saltzaile heltzen ziren herrira, nola heltzen ziren eta zer ekartzen zuten. | Kanpoko saltzaileak | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-671 | Arraina ekartzen zuen saltzaileak askotan trukea egiten zuen. | Saltzaileak. Trukea | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-672 | Haien garaian etxean jantzirik ez zen egiten. Dena, elastikoak eta galtzoinak izan ezik, kanpoan erosten ziren. | Kanpoan erosten zena. Arnesak (jantziak) | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-673 | Iruteko ardi ile hoberena ardi merinoen ilea zen. Ardi batetik bestera ilea ere aldatzen da. Berak sekula ez du ardi latxaren ilea iruten ikusi. | Irutea. Ardi merinoen ilea | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-674 | Mozko eguna ekainean izaten zen. | Mozko eguna noiz izaten zen | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-675 | Artzain guztiak biltzen ziren egun berean mozketa egiteko. | Mozko eguna. Artzain guztiak biltzen ziren | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-676 | Ilearen prezioaren gorabeheraz. Kiloak zenbat balio zuen. | Ardien ilearen balioa | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-677 | Mozko egunaren ondoren ardiei marka jartzen zitzaien, zintarekin eta belarrian. | Ardiei marka | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-678 | Bere garaian azienda erostera harakinak etortzen ziren. | Aziendaren salmenta | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-679 | Adin desberdinetako behien izenak: zezenak eta behiak. | Behien izenak | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-680 | Adin desberdinetako ardien izenak. | Ardien izenak | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-681 | Haien etxean zaldia eta astoaren parada izaten zen. | Zaldiaren parada | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-682 | Negurako soziedadea osatzen zutenek pentsua ekartzen zuten, udarako zaldia Bortuetara eramaten zen. | Zaldiaren parada. Zein zen ordaina | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-683 | Ariakoak zezen eske Garraldara joaten ziren. Zein etxetara. | Zezena | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-684 | Tailuz bi urte egin zuen, baina ondoren motosegadora agertu zen. | Tailutik motosegadorara | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-685 | Motosegadorarekin mozteko beroarekin hobe zen. | Motosegadorarekin mozteko | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-686 | Motosegadora noiz heldu zen. Behin erosi zutelarik herri guztia heltzen zitzaien eskatzeko. | Noiz heldu zen motosegadora | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-687 | Garaian sei zisku izaten ziren. | Garaia. Zenbat zisku | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-688 | Zisku bakoitza zertarako erabiltzen zen. | Garaia. Zisku bakoitza zertarako erabiltzen zen | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-689 | Garaiaren azpian zer izaten zen. | Garaiaren azpian zer gordetzen zen | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-690 | Patata herriko zein lekutan ereiten zen. | Patata non ereiten zen | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-691 | Lurra prestatzeko erabiltzen zen tresneria. | Patata. Lurra prestatu | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-692 | Ongarria alorretara eramateko basta eta astorratzekin. Astorratzak nolakoak ziren. | Patata. Ongarria | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-693 | Patata biltzeko, lurrak lehor egon behar zuen, bestela ezin zen hartu. | Patata nola biltzen zen | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-694 | Lehenengo traktoreak noiz heldu ziren. | Traktoreak noiz heldu ziren | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-695 | Traktoreak heldu aurretik bideek zuten izena: zamari eta azari bideak. | Bideen izenak | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-696 | Trilladora ekarri zuten lehenengo urteetan kanpotarrak heldu ziren eultzia egitera. Ondoren herrikoen artean trilladora bat erosi zuten eta ondoren kosetxadora. | Trilladora noiz heldu zen | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-697 | Zenbat gizon behar ziren eultzia egiteko “trilladorarekin”. Bakoitza non kokatu behar zen. | Zenbat gizon behar ziren trilladorarekin lanean | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-698 | Etxe berri asko egin ziren garaiak zeuden lekuetan eta asko ere erori ziren. | Garaiak noiz desagertu ziren | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-699 | Zertarako biltzen ziren hostoa, hostaila eta iratzea. | Hostoa, hostaila eta iratzea | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-700 | Lizar hostoa non aurkitzen zuten, zerekin mozten zen eta nola batzen zuten. | Lizar hostoa | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-701 | Artegi barruan lehortu behar zen lizar hostoa, eguzkitan utziz gero gorritzen zen. | Lizar hostoa non lehortu behar zen | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-702 | Ilargia kontutan hartzen da egurra mozteko orduan. Zergatik. | Egurra mozteko ilargia kontutan hartzen da | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-703 | Iratzea lortzeko markatzen zuten herriko lurra. Nabalara joaten zirenean libre zen. | Iratzea moztu | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-704 | Iguraiek zuhaitza markatzen zuten eta zozketa egiten zen. | Egurra. Sorteo egiten zen | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-705 | Egurra botatzeko aizkora eta trenkatzarra erabiltzen zuten. Gero arraildu eta etxera ekartzen zuten. | Egurra nola mozten zuten | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-706 | Garai batean “mandio txarrekin” egiten ziren etxeko bigak eta egurrezko xaflak. | Etxerako haritza | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-707 | Gauzak biltzeko zer eramaten zen eta zein janari biltzen zen. | Inauteriak. Zer biltzen zen | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-708 | Maiordomoa nor zen eta zein ziren haren lanak: etxean bazkaltzen zuen, musika ekartzen zen... Nola aukeratzen zen. | Inauteriak. Maiordomoa | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-709 | Festetako lehen egunean zein ekitaldi egiten ziren. Bigarren egunekoak. | Herriko festak. Lehenengo eguna | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-710 | Orreagara joaten ziren festetako bosgarren egunean. | Herriko festak. Bosgarren egunean Orreagara | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-711 | Eguberrietan gazteek kantatzen zuten. Etxeetan zer biltzen zen. | Eguberriak | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-712 | Eskolara ikuskaria etorri zen eta maistrari euskaraz mintzatzen ez uzteko agindu zion. | Euskara eskolan debekatuta | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-713 | Herriko apaizak beti euskaraz egiteko esaten zien. | Apaizak euskaraz egin behar zela esaten zien | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-714 | Lagunen artean beti euskaraz aritzen ziren. | Euskara kalean | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-715 | Etxean gurasoekin zuketan egiten zuten. Anai-arreben artean toketan eta noketan. | Euskara. Etxean zuketan, toketan eta noketan | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-716 | Goizean eta gauean etxekoak nola agurtzen zituzten. | Goizeko eta gaueko agurrak | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-717 | Etxean beraiek nahiko bonbilla bazuten. Bonbillak non kokatzen ziren. | Argi elektrikoa etxean | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-718 | Argia nondik ekartzen zen eta nola gauez bakarrik izaten zen. Egunez errotak garia ehotzen zuen eta denentzat energiarik ez zegoen. | Argi elektrikoa nondik ekartzen zen | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-719 | Amak buruan ferreta bat eta eskuetan pozaleak eramaten zituen. | Ura iturritik ekarri. Ferretak | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-720 | Ura herrira heldu zen kanalak egin zirenean. | Ur korrontea herrira | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-721 | Garai batean etxe txiroa edo aberatsa zen, kontutan hartzen zen auzolan kopurua erabakitzeko. | Auzolana | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-722 | Auzolanetan zein lan mota egiten zen. | Auzolanak. Zein lan mota | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-723 | Nora joan zen bakoitza. Laugarren eta bosgarren anaiek tokia aukeratu zuten. | Soldaduska. Nora joan zen | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-724 | Eskolan idazteko zein material mota izaten zuten. | Eskola. Idazteko materiala | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-725 | Eskolako ordutegia nolakoa zen. | Eskola. Ordutegia | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-726 | Ardiak eta behiak San Andres egunean sartzen ziren. Elurra aurretik egiten bazuen, orduan. Behorrak beti beranduago. | Neguan noiz sartzen zen azienda | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-727 | Nahasia egiteko belarrak. | Azienda. Neguko janaria | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-728 | Normalean ez zitzaien aziendei pentsurik ematen, gaixo zeudenean bakarrik. | Azienda. Pentsua | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-729 | Geretak zein materialez eginak zeuden. | Azienda. Geretak | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-730 | Ganbela zerez egina zen. | Azienda. Ganbela | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-731 | Ardientzat belar hoberena izaten zen, behi eta behorrentzat gainerakoa. | Ardiei belar hoberena | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-732 | Behiak behin ateratzen ziren eta zaldiak bi aldiz. | Azienda. Neguan edan | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-733 | Behiak udaberrian mendira joaten ziren eta ardiak pentzeetara ateratzen ziren. | Azienda udaberrian. Nora | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-734 | Itzainak, behortzainak, unaiak desagertu dira zerratuen ondorioz. | Azienda udaberrian. Zerratuak | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-735 | Ardiek etxeko marka belarrietan izaten zuten. | Ardien marka. Etxekoa | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-736 | Behi eta behorrak Nabala edo Bortura joateko herriko marka izaten zuten (Aezkoako lurrak ziren). | Bortura eta Nabalara joateko marka | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-737 | Zerratu batzuk zeudenean oraindik guardak izaten ziren: herrikoak eta ibarrekoak. | Guardak | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-738 | Herriko lur komunalak eta landak ireki egiten ziren aziendentzat larrazkenean. | Azienda larrazkenean. Herriko lur komunalak | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-739 | Hemendik zer eramaten zen eta Frantziatik zer ekartzen zen. | Kontrabandoa | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-740 | Ibarreko Juntetxea bederatzi herriko alkateek osatzen zuten. | Ibarreko Juntetxea | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-741 | Frantsesei Bortuko larreengatik kobratzen zitzaien dirutik bizi zen ibarreko juntetxea. | Ibarreko Juntetxea. Frantsesei kobratzen zitzaien | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-742 | Alkatea Iruñean izendatzen zen. | Alkatea | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-743 | Arian “oncena” izaten zen herriko arazoak konpontzeko erakundea eta normalean udalak deitzen zituen. | Oncena | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-744 | Medikua herrien arabera izaten zen. Herriak multzoka zeuden. | Medikua | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-745 | Herrietan zenbait gauza ordaintzeko, medikua esate baterako, depositario bat zegoen. | Depositarioa | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-746 | Aribeko botika eta botikariak. | Botikaria | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-747 | Depositarioa Ariako herrian zein etxetan egon zen. | Depositarioaren etxea | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-748 | Almirantearen lana zein zen. | Aguazilaren lana | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-749 | Ezkilak angelusean otoi egiteko jotzen zuten: argiastean, eguerdian eta arratsean. | Ezkilak. Angelusa | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-750 | Taloa egiteko erabiltzen ziren bi tresna: bazterrekoa eta matxarrea. | Taloa egiteko erabiltzen ziren tresnak | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-751 | Kafea gozatzeko sakarina edo azukre beltza. | Gosaltzeko. Sakarina eta azukre beltza | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-752 | Berenduan “marrukua” jaten zuten eta zein goxoa zen. | Berendua eta afaria | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-753 | Zer saltzen zuten. Bidea eta salmenta zaldiz egiten zuten. | Irunberriko saltzaileak | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-754 | Ogia nola egiten zen: orea, masa eta labean sartu. | Ogia nola egiten zen | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-755 | Kabezonaren aurretik eguneko opilak nola egiten ziren. Haren aitari opilak gustatzen zitzaizkion. Eguneko ogia zen. | Zein ogi mota egiten ziren | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-756 | Ogia labetik atera eta hozteko nola jartzen zen. Ondoren non gordetzen zen. | Ogia non gordetzen zen | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-757 | Maindireak zerezkoak ziren eta Garraldako zein dendatan erosten zuten. | Oheak. Maindireak | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-758 | Koltzilak nola egiten ziren eta Orotz-Beteluko emakume batek saltzen zituela dio. | Oheak. Koltzila | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-759 | Alea gordetzeko lekua zein zen eta ziskuak nolakoak ziren. | Graneroa | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-760 | Etxean zegoen lehenengo pisuan zer zegoen. | Etxea. Lehenengo pisua | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-761 | Amak erditzen zuelarik oilo bat hiltzen zen eta zortzi egunez haren zukua ematen zioten. Aitak txitxia jaten zuen. | Ama, erditu ondoren | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-762 | Bataioan aitabitxiak dirua eta totoak botatzen zituen herriko haurrentzat. | Bataioa | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-763 | Beste herrietan ez bezala, Ariben ugaldean xabonatzen eta klaratzen zuten lixiba handian garbitutako maindireak etab. Horretarako kaxoi polita izaten zuten belaunikatzeko. Ugaldeko ur hotzen kontra nola moldatzen zen. | Ariben lixiba handia ugaldean egiten zen | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-764 | Aribeko ugaldean nola garbitzen zituen matatxinen hesteak eta axurienak. | Matatxineko hesteak ugaldean garbitu | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-765 | Zein egunetan irekitzen zen harategia. | Harategia noiz irekitzen zuten | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-766 | Ardiak elektrizitatearen bitartez hiltzen zituzten eta zein egunetan hiltzen zuten saltzeko. | Harategia. Nola hiltzen ziren ardiak | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-767 | Senarra txirrindulaz eta motoz eramaten zituen axuriak ibarreko zenbait herritara saltzeko. | Senarra haragiarekin herriz herri ibiltzen zen | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-768 | Jendeen arteko giro jatorra eta anitz laguntzen zuten elkar. | Jendeak elkarri laguntzen zioten | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-769 | Matatxinean emakumeek egiten zuten lana aipatzen du eta gizonen lanarekin konparatzen du. | Matatxina. Emakumeen lana | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-770 | Matatxinak irauten zuen denbora eta egiten ziren lanak. | Matatxinaren prozesua | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-771 | Txorizo, txistor eta birika prestatzeko haragia nola lantzen zuten, | Matatxina. Txorizo, txistor eta birika | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-772 | Nola egiten zituen odolkiak, Frantziako erara. | Matatxina. Odolkiak | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-773 | Aria eta Aribeko matatxin garaiak konparatzen ditu, jende kopurua eta tresna berriak. | Matatxinaren prozesua | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-774 | Mendian harrapatzen zuten animalien haragia jaten zuten ala ez. | Mendiko animaliak. Haragia | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-775 | Aitak nola ekartzen zituen behar ziren gauzak kontrabandoan. | Gerraondoko kontrabandoa. Aita | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-776 | Non gordetzen ziren kontrabandoko gauzak, aurretik mendian eta ondoren etxean. Edaria izaten zen kontrabandoz ekartzen zen zerbait. | Non ezkutatzen ziren kontrabandoko gauzak | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-777 | Irina zakuak erosten ziren eta ondoren zatituz pakete desberdinetan saltzen zituzten. | Gerraondoko kontrabandoa. Irina | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-778 | Kontrabandoko gau batetan guardiak etxera heldu ziren kontrabandoko gauzen bila eta azkenean ez zuten deus aurkitu. | Gerraondoko kontrabandoa. Gertaera bat | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-779 | Zer zen eta zerekin egiten zen. | Barlea zer zen | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-780 | Garai hartan taberna batean zer edari ematen zen. | Ariako tabernan zer zerbitzatzen zen | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-781 | Gazteen arteko erlazioak herriz herri festetan joateko. Afariak etiketa gabekoak ziren eta zenbat gazte biltzen zen etxe batean afaltzeko. | Festak. Gazteak | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-782 | Festetan prestatzen ziren postreak leihora ateratzen zituzten hozteko eta gazteek lapurtzen zituzten. | Gazteek postreak lapurtzen zituzten leihoetatik | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-783 | Festetako dantzatokiak eta gazteek zein bihurrikeriak egiten zituzten. | Festak. Dantza egiteko tokia Ariben | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-784 | Eguberriak nola ospatzen ziren Arian. Emakumeek ez zuten festetan parte hartzen. | Emaztekiak beti etxean, gizonak festan | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-785 | Arian igandeetan elizara eramateko kabezon bat zatitzen zen eta txesto batean sartu: “papañoñoak”. Elizatik ateratzen zenean gizonek zati bat hartu eta tabernara joaten ziren pattarraren bila. | Igandeko papañoñoak | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-786 | Dendetan oso gutxik ordaintzen zuten sosaz. Gehienek kartilla zuten. Tabernan berriz diruz ordaitzen zen. Kartillak gaur egungo txartelen gisara funtzionatzen zuen. | Dendetako kartilak | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-787 | Negozio on bat egiteko ardi baten zein parterekin gelditu behar zinen. Zerekin gelditzen zinen “limpio”. | Tratuak Aribeko merkatuan | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-788 | Soriatik pimenton eta piperrak saltzera etortzen zen gizon bat zaldi gainean. | Saltzaileak. Soriano, ginebrero eta lumbierinoak | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-789 | Aribeko dendak zein ziren eta bertan zer topatzen zen. | Aribeko dendak | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-790 | Ariben irekiak zeuden tabernak izendatzen ditu. | Aribeko jatetxeak | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-791 | Eskolan “cara al sol” kantatzen zuten. Euskara hitz egiteagatik eskuan kolpe bat jasotzen zuten eta maisuak kalera ateratzen zituen. Berak etxera lanera ihes egiten zuen. Eskolak baino gehiago Beharrak erakutsi diola esaten du. | Eskola. Euskara | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-792 | Ariako gazteek euskaraz elekatzeari utzi zioten eskolaren ondorioz. | Eskola. Arian euskara nola galdu zen | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-793 | Hildakoa nola prestatzen zen. Etxean zenbat denbora eta non jartzen zuten. Hil-kutxak herrian egiten zituzten. Nolakoak ziren. | Hiletak. Hildakoa prestatu | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-794 | Gauez lau-bost neska gelditzen ziren belatzen, txokolatea prestatzen zitzaien. Parranda piska bat egiten zuten. Goizean familia esnatzean errosarioa errezatzen zuten. | Hiletak. Neskatoak gauez belatzen | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-795 | Barrideek egiten zuten kanposantuko lana eta gero etxera etortzen ziren adalmortzua hartzera. | Hiletak. Kanposantua | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-796 | Gerra aitzinean karabinero zenaren emakume bat. “Rojoak” zirela zioten, gartzelan egon ziren eta gerraondoan Gipuzkoara joan ziren eta zenbait negozio eraiki zituen emakume hark. Denda haietan lan egiteko Aribeko neskak eramaten zituen. | Pepita Frantxiko | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-797 | Iruñean ezkondu ziren. Jantzia nolakoa zen eta zenbat pertsona egon ziren ezkontzan. Noiz eta non izan zen. Enhorabuena aurreko igandean egin zutena. | Ezkontza | Jacinta Lara Agerre | |||
PIR-511 | Elizara eramaten zen ogi bat: txosnea. Ariako elizara hura zatiturik eramaten zen eta apaizak bedeinkatzen zuen. Meza ondoren, pertsona bakoitzak bana hartzen zuen eta tabernara joaten ziren pattarraren bila (gizonak). | Txosnea | Elías Pedroarena Retegui | |||
PIR-798 | Alkateak ezkilak jotzen zituen. | Ezkilak. Alkatea | Jose Ramón Pedroarena Retegui | |||
PIR-799 | Zaharrei, gazteei eta haurrei nola elekatzen zitzaien:zukaz, hikaz eta xukaz. Adibide bana jartzen du. | Euskara | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-800 | Zein animalia mota zeuden, euskarazko zenbait berezitasunekin. | Azienda. Zer eta zenbat ziren | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-801 | Zenbat janaldi ematen zitzaien eta zein izen zuen bakoitzak. | Behiak. Zenbat janaldi neguan | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-802 | Nola prestatzen zen nahasia eta nondik botatzen zen (kuputik). | Behiak. Zer ematen zieten jateko | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-803 | Orduan behiek bi urtetan behin soilik erditzen zuten. "Auratze" hitza dio. | Behiak. Zenbat aldiz erditzen ziren | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-804 | Behiak bordan hartzen zituzten eta zezenetara nola ekartzen ziren. | Zezen parada | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-805 | Neguan lur beltzak azaltzen zirenean (elurrik gabe) behiak puntualki ateratzen zituzten larratzera. | Behiak. Lur beltzak | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-806 | Itzaina ("itzea") noiz egiten zen, gero eten egin zen eta bere garaian ere berriz hasi zen. | Behiak. Itzaina | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-807 | Behortzaina ("biorzea") uda osorako joaten zen Bortuetara. Sosa eta jana ematen zitzaion. Gero astean behin suministroa igotzen zitzaion. | Behorrak. Behortzaina | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-808 | Itzaina noiz arte kontratatzen zen eta zenbat laguntzaile behar zituen. | Behiak. Itzaina zenbat denborarako kontratatzen zen | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-809 | Behiak herrira joare handi batzuekin itzultzen ziren. Gero bakoitzak etxera eramaten zituen eta korraletan gatza paratzen zitzaien jateko. | Behiak. Udan bitan itzultzen ziren herrira | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-810 | Arratsean itzainak behiak bildu eta mendira itzultzen ziren berriz. Herriaren alde batetik hasita, behiak biltzen zituen eta etxe bakoitzetik txula bana ateratzen zioten. Haurrak itzaina mendira laguntzeko bidean joaten ziren. | Behiak. Berriz mendira itzuli | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-811 | Herri guztiak ardi saldoa nola banatzen zuen. Ardi kopuruaren arabera zaintzeko modua desberdina zen. | Ardi saldoak | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-812 | Behi zein zezenen izenak esaten ditu. Txakurrentzat erabilitakoak, baita behientzakoa eta zezenentzakoa ere bai (urrixa eta oroxa). | Behien sexua euskaraz | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-813 | Adinaren arabera euskaraz bai behiak eta zezenak nola izendatzen diren. | Behiak adinen arabera | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-814 | Bilortziak eta ergiak Aribeko merkatura eramaten ziren eta Baztango tratanteak etortzen ziren tratu egitera. | Behiak saltzera Aribeko merkatura | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-815 | Lorea zer den azaltzen du. Noiz ematen zitzaien behiei lore hura. | Behiak. Lorea | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-816 | Behiek, ardiek eta ahuntzek etxeko marka zuten. Marka nolakoa den. Herriko eta bailarako markak non izaten zuten, animaliaz- animalia. | Animalien markak | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-817 | Bere garaian ez zuten belarra tailuz mozten, dagoeneko makina batez egiten zen.Makinarendako ihintzarik ez zen egon behar. | Belarrak. Mozketa | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-818 | Makina hark zer lan egiten zuen harritzen zituen aita eta ama. Makina erosi zuten Frantzian. | Belarrak. Gurasoen harridura makinarekin | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-819 | Nola egiten ziren, etzezkiekin lotzen ziren eta ondoren balak egiten ziren. | Belarrak. Mazkilak | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-820 | Belar balak eta maindireak etxera ekartzeko zein tresna erabiltzen zituzten. | Belarra nola garraiatzen zuten etxera | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-821 | Eultzea oso gutxi ezagutu duela dio, berak trilladora ikusi duela bereziki. Lauren artean erosten zuten trilladora. | Uzta. Eultzetik trilladorara | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-822 | Sozioen artean trilladorarekin eultzea egiten nola laguntzen zuten elkar. Trilladorarekin lan egiteko zenbat pertsona behar ziren. | Uzta. Trilladorarekin lanean | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-823 | Alea eta lastoa non gordetzen zen. Lastoa sabaian sartzen zuten eta alea zakuetan, gero ziskuetan sartuz. | Uzta. Lastoa eta granoa gorde | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-824 | Labakiak nola egiten ziren. Bere apitxi eta amutxiren garaikoak ziren. | Labakiak | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-825 | Garagarra noiz ereiten zen eta zer lur mota behar zuen. | Noiz ereiten zen garagarra | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-826 | Etzezkiak egiteko lintsa belarra erabiltzen zen. Herriko gehienek kinonak zituzten lintsetan edo bestela udalak baten bat ematen zuen. | Etzeskiak. Lintsa belarra | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-827 | Bilurrak nola egiten ziren. Behorrak erabiltzen ziren bat itederrean lotzeko. | Animaliak lotzeko bilurrak | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-828 | Haren amak etzezkiak nola egiten zituen. | Etzeskiak nola egiten ziren | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-829 | Urkien isuskiak nola egiten ziren. | Urkiz egindako isuskiak | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-830 | Lerrak nondik biltzen ziren eta erdi lerrak zer diren. | Lerrak nondik lortu | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-831 | Piztu aurretik lehortu behar ziren. Ondoren sabera igotzen zirenean bandeja batekin nola ibili behar ziren kontatzen du eta horrek zer arrisku zuen. | Lerrak zertarako erabiltzen ziren | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-832 | Inauterietan zer egiten zen lehenengo igandean eta asteartean. | Inauteriak. Igande eta asteartea | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-833 | Eskatzera joaten zirenak mozorrotuta joaten ziren. Baina gerra ondoren ez zieten mozorrotzen uzten. Mozorroa nolakoa zen. | Inauteriak. Mozorroak | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-834 | Maiordomo zein urtetan sartzen ziren. Maiordomoek festak ordaintzen zituzten eta batzuetan bandeja pasatzen zuten diru pixka bat hartzeko. | San Pedro. Maiordomoak eta ordainketak | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-835 | Gauez parranda egin ondoren, herriko nesken etxeetan kantuz ibiltzen ziren herriko mutilak, jotak gehienetan eta erdaraz. | Festa. Kantuz herrian | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-836 | Pazko egunetik aitzina, San Pedro festak arte, igandero musika egoten zen herrian. Musikariak ibarreko gazteak izaten ziren. | Igandero musika | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-837 | Auzolanak zertarako egiten ziren. Bideak hobetu eta herriko festetan kalea garbitu. | Auzolanak. Ohizkoenak | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-838 | Aezkoanak eta Montañesak egiten zuten ibilbidea. Zein ordutan heltzen ziren eta nongoak ziren txoferrak. | Aezkoana eta Montañesa | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-839 | Aribeko Redinekoek gaurko gasolindegia jarri baino lehen bazuten gasolindegi bat. Kanpoan tanke handi batzuk zeuden. Gero traktoreendako Iruñetik ekartzen zen gasolina. | Gasolinera | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-840 | Patataren salmentarekin zenbat diru ateratzen zen eta zertan erabiltzen zen. | Patata. Zenbat diru lortzen zuten | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-841 | Extremadurako jendea etortzen zenean, dena konpartitzen zuten. Baina beltzak etortzen hasi zirenean sindikatuak hasi ziren eta langileen eskubideak bultzatzen zituzten. Orduan gauzak aldatu ziren | Jendea kanpotik heltzen zen patata biltzeko | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-842 | Beraien etxea eraikitzeko gisulabe bat egin behar izan zuten. Zenbatek eta nola egin zuten: jakia, harria eta egosteko garaia. | Gisulabea | Pedro Iriarte Ilintxeta | |||
PIR-843 | Ezkaratza eta eskalak deskribatzen ditu. | Etxeko sarrera. Ezkaratza eta eskalak | Claudia Merino Celay | |||
PIR-844 | Txerrien bazka non egiten zen eta zerez osaturik zegoen. | Su-tokian txerrien bazka prestatzen zuten | Claudia Merino Celay | |||
PIR-845 | Zein tresna motak erabiltzen ziren bazkaria prestatzeko: eltzetoak, txofetak, lurrezko eltzetoak, marmitak... | Bazkaria egiteko tresnak | Claudia Merino Celay | |||
PIR-846 | Aza, pataka eta txula puska bat besterik ez zen. | Bazkaria | Claudia Merino Celay | |||
PIR-847 | Eltzeak ez erortzeko eltzaburdinak erabiltzen ziren. Haragi errea egiteko danborra erabiltzen zen. | Eltzaburdinak eta danborra | Claudia Merino Celay | |||
PIR-848 | Kafea ez zen berezkoa, garia edo garagar errea izaten zen kafea; nahiz batzuetan kafe ale batzuk botatzen ziren. | Garia edo garagar errea izaten zen kafea | Claudia Merino Celay | |||
PIR-849 | Merendatzeko askotan pataka erreak sukunean egiten zituen bere amak. Nola egiten zituen, hautsaren azpian. | Berendua. Pataka erreak | Claudia Merino Celay | |||
PIR-850 | Sua prestatzen zuten plantxak berotzeko. Gero plantxa haiekin, behin txerria hila zelarik, ilea erretzen zen. Ondoren ganibetekin garbitzen zuten azala. Hau bukatu ondoan tostadak eta pattarra ateratzen zuten. Tostadak nola prestatzen ziren. | Matatxinaren prozesua I | Claudia Merino Celay | |||
PIR-851 | Ondoren gizonek txerria dilindatzen zuten eta tripak ateratzen zituzten. Emaztekiek tripak berezi eta garbitzen zituzten. | Matatxinaren prozesua II | Claudia Merino Celay | |||
PIR-852 | Txerrien maskuria gordetzen zen eta puzten zen. Gero inauterietan “zirino makarinoz” mozorrotzen zirenean, gazteek jotzeko erabiltzen zuten. | Matatxina. Inauterietako pixatokia | Claudia Merino Celay | |||
PIR-853 | Tripotak nola egiten ziren. | Matatxina. Tripotak | Claudia Merino Celay | |||
PIR-854 | Zer izaten zen beste etxeetara eramaten zen presentea. Nori eramaten zitzaion eta nork eramaten zuen. | Matatxina. Presentea | Claudia Merino Celay | |||
PIR-855 | Hil ondorengo biharamunean zein lan egin behar zen: zatiak gatzetan jarri eta lehortzeko dilindatu. Ze denbora tarte behar zen gauza bakoitzeko. | Matatxinaren prozesua III | Claudia Merino Celay | |||
PIR-856 | Dena dilindatu aurretik urez garbitu behar zen eta hertzeetan pimentona eman behar zitzaien eulia ez sartzeko. Beranduago poltsa batzuk heldu ziren eta bertan gordetzen ziren. | Matatxinaren prozesua IV | Claudia Merino Celay | |||
PIR-857 | Txistorrak eta besteak xukatzera jartzen ziren dilindan despentsan. Baina gaua oskarbi zenean bakarrik irekitzen ziren gela horietako leihoak. Gau lainotsua bazen ezin zen, haragia beratzen zelako. | Matatxinaren prozesua V | Claudia Merino Celay | |||
PIR-858 | Zer sartzen zen lurrezko ontzietan eta nola jartzen ziren. | Matatxina. Kontserbak | Claudia Merino Celay | |||
PIR-859 | Lekak kontserban nola paratzen ziren. | Lekak kontserban | Claudia Merino Celay | |||
PIR-860 | Labea nola eta zerekin garbitzen zen. | Labea prestatu ogia egiteko | Claudia Merino Celay | |||
PIR-861 | San Pedro egunean zer egiten zen. Ahaideak eta beste herriko lagunak etortzen ziren. | San Pedro eguna | Claudia Merino Celay | |||
PIR-862 | Festetan zer bazkaltzen zen. | Festetako bazkaria | Claudia Merino Celay | |||
PIR-863 | Baratzean zer ereiten zen. Bi aza motaz hitz egiten du, bat udaberrirako bestea udazkenerako. | Baratzean ereiten zena | Claudia Merino Celay | |||
PIR-864 | Subilaro egunean neskak eta mutilak biltzen ziren “misa del gallo”-ren ondoren eta txokolate bat hartzera eta dantzatzera joaten ziren. | Eguberriak. Subilaro gaua | Claudia Merino Celay | |||
PIR-865 | Errege bezperan txokolate bat hartu eta joare handiekin herri guztian ibiltzen ziren. | Errege bezpera | Claudia Merino Celay | |||
PIR-866 | Nola jartzen zituzten zapatak eta zer opari ekartzen zuten. | Errege gaua. Opariak | Claudia Merino Celay | |||
PIR-867 | Mutilak binaka biltzen ziren eta etxez-etxe eskean ibiltzen ziren. Gero etxe bat aukeratzen zuten eta bertako emaztekiek afaria prestatzen zuten eta ondoren dantza egoten zen. | Inauteriak. Eskean ibili | Claudia Merino Celay | |||
PIR-868 | Maiatzean arrosario errezatzera joaten ziren komunioko jantziaz. Ofrenda gisa mendiko “pipirripiak” biltzen ziren eta aldarean bertsoak bota eta kantatzen zizkioten Ama Birjinari. | Maiatzeko festak. Arrosarioa | Claudia Merino Celay | |||
PIR-869 | Zer egiten zen Corpus Christian: zenbat aldare jartzen ziren, herria nola apaitzen zuten, prozesioa nolakoa zen... | Corpus Christi | Claudia Merino Celay | |||
PIR-870 | “Elizatoa” prestatzen zuten ostegunean eta neskak errezatzen egoten ziren. | Aste Santua. Elizatoa | Claudia Merino Celay | |||
PIR-871 | Ura bedeinkatzen zuten eta etxera eramaten zen etxea eta animaliak bedeinkatzeko. | Aste Santua. Ura eta sua bedeinkatu | Claudia Merino Celay | |||
PIR-872 | San Joakineko erromeria nolakoa zen. Abaurregainetik hasita. Non eta nork ematen zuen meza eta nola bazkaltzen zuten. | San Joakineko erromeria | Claudia Merino Celay | |||
PIR-873 | Gizonak nola janzten ziren eta nola eramaten zituzten gurutzeak Arrobitik Orreagaraino. | Orreagako erromeria. Gurutzeak | Claudia Merino Celay | |||
PIR-874 | Neguan Abaurregaineko emakumeak Frantziara joaten ziren lanera: etxeetara eta larreetara. Bueltan tresnak eta sosa ekartzen zuten. Zein bide hartzen zuten eta zein herritan lan egiten zuten. | Emakumeak Garazira lanera. Sukaldeko tresnak | Claudia Merino Celay | |||
PIR-875 | Musteilua zer den . | Harrikoa. Musteilua | Claudia Merino Celay | |||
PIR-876 | Bere amutxia nola janzten zen. | Janzkera. Arnesak | Claudia Merino Celay | |||
PIR-877 | Buruko ilea nola biltzen zuten emakumeek: emakumeak, neskatoak edo haurrak. | Ilea biltzeko erak | Claudia Merino Celay | |||
PIR-878 | Zangozatik ardoa ekartzen omen zuten zaldiz eta zagito handi batean. | Zangozatik ardoa ekartzen zuten | Claudia Merino Celay | |||
PIR-879 | Herriko dendak non ziren. Zer saltzen zen haietan eta nola ordaintzen zen. | Herriko dendak | Claudia Merino Celay | |||
PIR-880 | Emakumeek emaginarekin erditzen zuten. Abaurregaineko emaginak zein ziren. | Erditzea. Emagina | Claudia Merino Celay | |||
PIR-881 | Oso luto zorrotza zen eta beltzez goitik behera janzten ziren. Arropa guztia tindatzen zen, zapatak ere bai. | Lutoa | Claudia Merino Celay | |||
PIR-882 | San Migel elizan ba omen zen emakume bat serora lanak egiten zituena. Neguan jendea aziendei bazkaria ematera joaten zenean, egunez laino itxia bazegoen, baselizako ezkilak jotzen zituen jendea orientatzeko. | San Migel baselizako emakume zaindaria | Claudia Merino Celay | |||
PIR-883 | San Joan eguneko goizean lore bila joaten ziren. Horiek bedeinkatu ondoren etxe atarian jartzen zituzten. | San Joan eguna | Claudia Merino Celay | |||
PIR-884 | Etxean militarrak izan zituzten bizitzen eta etxeko gauzak ere egiten omen zituzten. Kapitana eta familia zuten etxean bizitzen. Orduan euskaraz eta erdaraz egiten zuten etxean. | Militarrak etxean | Claudia Merino Celay | |||
PIR-885 | Ze gauzak erabiltzen zituzten oheak berotzeko: trapuak, botilak, braseroa… | Oheak berotzeko | Claudia Merino Celay | |||
PIR-886 | Kalentadoreak nola prestatzen ziren eta oheak berotzen ziren haiekin. Gero gomazko poltsak erabiltzen hasi ziren. | Oheak berotzeko kalentadoreak | Julia Arregi Landa | |||
PIR-887 | Zezen parada bere etxean izaten zuten urte osoan. Behiak ekartzen zituzten etxera. Belarra eta pentsua ematen zioten elikagai gisa. | Zezen parada bere etxean | Julia Arregi Landa | |||
PIR-888 | Txerrien bazka galdara handi batean egosten zen. Zer botatzen zuten. | Txerrien bazka | Julia Arregi Landa | |||
PIR-889 | Gosaltzeko kafesnea ogiarekin hartzen zuten. Kafea mate eta txikoria ziren. | Zer hartzen zuten gosaltzeko | Julia Arregi Landa | |||
PIR-890 | Esnearen mamia ogian paratzen zuten eta jaten zuten. | Merienda | Julia Arregi Landa | |||
PIR-891 | Gehienetan bakailaoa (abadejo) izaten zuten, baina batzuetan arrautza eta magrak ere izaten ziren. | Afaria | Julia Arregi Landa | |||
PIR-892 | Lekak kontserban nola prestatzen zituzten. Gero, izozkailuak eta tarroak etorri zirenean, lekak ez ziren hain goxoak. | Kontserbak. Lekak | Julia Arregi Landa | |||
PIR-893 | Tripotak nola egiten zituzten. | Matatxina. Tripotak | Julia Arregi Landa | |||
PIR-894 | Egunez-egun matatxinaren zein lan egiten zen. | Matatxina. Egunez egun lanak | Julia Arregi Landa | |||
PIR-895 | Zein ogi mota egiten ziren esaten du: kabezona, opila eta opiltxitoak | Ogi motak | Julia Arregi Landa | |||
PIR-896 | Almadrakak nola garbitzen zituzten. Zein zen egiten zen prozesua. | Oheak. Almadraka garbitu | Julia Arregi Landa | |||
PIR-897 | Zein ziren herriko dendak eta zer saltzen zen bakoitzean. | Herriko dendak | Julia Arregi Landa | |||
PIR-898 | Herriko emaginak zein ziren. | Erditzea. Emaginak | Julia Arregi Landa | |||
PIR-899 | Komunioa zortzi urterekin egiten zen. Bi urte lehenago katezismoa egiten zuten. Norekin eta zenbat egunetan. | Komunioa | Julia Arregi Landa | |||
PIR-900 | Elizara txesto bat eramaten zen argizariarekin eta mezan pizten zen. Ondoren berriz etxera eramaten zuten. | Elizara txestoa | Julia Arregi Landa | |||
PIR-901 | Emakumeak eta gizonak elizan zein tokitan kokatzen ziren: emakumeak katedretan, gizonezkoak bankuetan. | Elizan non esertzen ziren | Julia Arregi Landa | |||
PIR-902 | San Blas egunean bedeinkatzera zer eramaten zen. Bedeinkatzera eramaten zen gatza behiei itederrean botatzen zitzaien. | San Blas. Zer eramaten zen bedeinkatzera | Julia Arregi Landa | |||
PIR-903 | Kandelarian bedeinkatutako argizariak eramaten ziren aldarera. Han arratsalde guztia ematen zuten errezatzen. Azkenean egun honekin lotutako esaldi zahar bat botatzen du baina erdaraz. | Aste Santua. Osteguna | Julia Arregi Landa | |||
PIR-904 | Corpus Christi eguna nola ospatzen zen eta herri guztia nola apaintzen zuten. | Corpus Christi | Julia Arregi Landa | |||
PIR-905 | Etxetik egur pare bat eramaten zuen neska bakoitzak. Eskolan berotzeko estufa bat izaten zuten. | Eskolako estufa | Julia Arregi Landa | |||
PIR-906 | Enhorabuena noiz egiten zen eta neskatoaren etxean izaten zen. Enhorabuena zertan zetzan. | Enhorabuena | Julia Arregi Landa | |||
PIR-907 | Behiak udaberrian noiz ateratzen ziren eta zein ingurunera eramaten zituzten. | Behiak | Julio Merino Celay | |||
PIR-908 | Udan behiak ateratzen zirenean nola banatzen zituzten: batzuk Bortura eta besteak zerratura. Itzainaren lana zein zen eta zenbat laguntzaile zituen. | Itzainaren lana | Julio Merino Celay | |||
PIR-909 | Laguntzaileak nola aukeratzen ziren eta noiz hasten ziren. | Itzainaren laguntzaileak | Julio Merino Celay | |||
PIR-910 | Behiak Santiago egunean eta Amabirjinaren egunean etortzen ziren udan. Etortzerakoan joaren handi batzuk ekartzen zituzten, gatza jatera ekartzen zituzten. | Behiak udan bi egunetan itzultzen ziren herrira | Julio Merino Celay | |||
PIR-911 | Herriko landan egoten ziren. Non larratzen zuten, non edaten zuten eta nola zaintzen zituzten txandaka. | Behiak larrazkenean | Julio Merino Celay | |||
PIR-912 | Ardiak urtean zehar nola zaintzen ziren eta haien artean nola moldatzen ziren zaintzeko. | Ardiak | Julio Merino Celay | |||
PIR-913 | Behorrak urtean zehar non egoten ziren. Udan Bortuan eta larrazkenean sarioetan. | Behorrak | Julio Merino Celay | |||
PIR-914 |