Fitxategiak – Mediateka

info@euskarabidea.es

Orreaga Ibarra

I-035

Grabazio data: 1992-5-8
Jabea: Euskarabidea-mediateka
Berriemailea: Julia Goyenaga, Asunción Arce, Cándido Narváez
Ikertzailea: Orreaga Ibarra
Gai nagusia: Hizketa librea, usadioak, nekazaritzari buruzko lexikoa.

Gaiak: denetarik, erlijioa: hiletak, errota, ezkontza, lana: gizon/emakumeen lanak, lixiba, nekazaritza: sega

Bistaratzeko baimena: Librea
Argitaratzeko baimena: Mugatua
Soinu kalitatea: Ona

Herria	Euskalkiak	Mapak
Alkotz Gerendiain	Iparraldeko Goi Nafarrera \| Ultzama Nafarra \| Erdigunea Iparraldeko Goi Nafarrera \| Ultzama Nafarra \| Erdigunea	tradiziozko mapa egungo mapa tradiziozko mapa egungo mapa

Zatia	Iraupena	Gaiak	Sumario
A01	00:00:00 00:03:25	errota	Inguruan zeuden errotak. Jendeak garia eramaten zuen errotara eta han egiten zen ogia. Artoa (talo), maiza (pikorra), zahia, ilunpea, Konporta.
A02	00:03:25 00:04:51	lixiba	Konporta lixiba egiteko erabiltzen zuten ontzi bat ere bazen. Haren gainean espartana (zaku lodi itxia) jartzen zuten eta haren gainean hautsa. Arratsalde osoa ematen zuten haren gainetik ur beroa botatzen. Biharamunean errekara eramaten zuten arropa eta urberritu ondoren garbi-garbia ateratzen zen.
A03	00:04:51 00:07:10	lana: gizon/emakumeen lanak	Lixiba emakumeen lana zen, etxeko guztiak bezala. Kanpokoak ere, askotan egiten zituzten beraiek: baratzean, jorratzen, segan.
A04	00:07:10 00:10:20	nekazaritza: sega	Zorroztu baino lehen sega "pikatu" egin behar zen, dena leundu behar zen. Etxean zuten zorrozteko harri: segarria: hasieran egurrezkoak ziren eta gero burdinazkoak. Garia igitaiaz mozteko eskuan jartzen zuten egurrezko tresna, kazoleta (esku-babesa) zen.
A05	00:10:20 00:12:05	ezkontza	Ezkontzetan Iruñera joaten ziren "galak ateratzera", arropa erostera. Erresak ere eramaten ziren: hamahiru duro. Eztei bidaiak Donostiara edo, izaten ziren gehienez. Ezkontzetan atxeferoak (etxafuegoak) botatzen ziren. Bazkaria etxean egiten zen, hiletetan bezala.
A06	00:12:05 00:16:00	erlijioa: hiletak	Ezkontzetan bezala hiletetan ere bazkaria egiten zen etxean, baina ohitura hura desagertu egin zen. Senide bat hiltzeaz gain horrenbesteko lana egin beharra gehiegizkoa zela eta. Apaizei umerria eman behar zitzaien apezaren etxean jan zezaten eta gainontzeko herriko denak, hildakoaren etxera joaten ziren bazkaltzera. Gainera sarrerako beste janaria prestatu behar zen: zopa, txitxirioak. Izugarrizko gastua zen.
A07	00:16:00 00:17:39	denetarik	Iazko Aste Santuko asteartean etxean lapurtu zioten. Eta aurten egun berean, ospitalera eraman behar izan zuten hemorragia bat zela eta.

Pista	Artxiboa entzun	Iraupena
I-035-A		17:45