Fitxategiak

Fitxategiak

Orreaga Ibarra

I-033a

  • Grabazio data: 1991-05-02
  • Jabea: Euskarabidea-mediateka
  • Berriemailea:
  • Ikertzailea: Orreaga Ibarra
  • Gai nagusia: Hizketa librea: inguruko hizkerak, euskararen gainbehera, euskarazko dotrina eta meza, jubilatuen gorabeherak, Ultzamako egoera, etxabereekiko hizketa...
  • Bistaratzeko baimena: Librea
  • Argitaratzeko baimena: Mugatua
  • Soinu kalitatea: Normala
Herria Euskalkiak Mapak
Zatia Iraupena Gaiak Sumario
A01 00:00:00
00:01:29		 euskara: euskalki desberdinak Inguruko herrien euskara desberdinak. Doinuak. Arrarats, Beruete eta Igoa dira desberdinenak.
A02 00:01:29
00:04:45		 gramatika: lexikoa Bost, esan, andrea, pagoa, pakea, lizarra, bihar, bihar euria egingo du, festak, diru gutxi dut, aitona, amona.
A03 00:04:45
00:05:15		 euskara Semeekin dena erdaraz egiten du. Semeak ordea badaki eta bere semeari dena euskaraz egiten dio.
A04 00:05:15
00:08:08		 jaiak, kontakizuna Idazkariaren anaia bonba bat jartzen ari zela hil egin zen. Pankarta handi bat jarri zuten eta ordura arte joaten zen jendea, dantzariak eta denak, atzera egin zuten eta ia ez zen inor etortzen. Harekin bukatu zen giroa herrian: Iruñetik etortzen ziren dantzariak, txapelketak ikustera joaten zen jendea ... Orain ere badaude herri kirolak eta pilota txapelketak. Jaiak Gartzaronen abuztuak hamabostean dira. Gerendiainen urriaren zortzian.
A05 00:08:08
00:15:55		 gramatika: decklinabidea, gramatika: erakusleak, gramatika: fonetika, gramatika: lexikoa Begia, soroa, begiak, eskua, eskuina, ezkerra, eskuak, burua, buruak, ardia, ardiak, atea, ateak, andrea, andreak, ikusi, moztu, ebaki, etorri, ijitoak, eman, eraman, ezagutu, sugea, sugandila, zapoa, igela, muskerra, esnea. Niretzat, zuretzat, herri hauek oso politak dira, gizon hauek egin dute lana, emakume hauek egin dute lana, etxe hauetan jende asko bizi da. Asko, aurrea, atzea, nik hau eddango dut.
A06 00:15:55
00:19:31		 euskara Euskaraz ari direla hitzik ez badakite erdarara jotzen dute. Gartzaron eta Gerendiaingo euskarak nahiko antzekoak dira.
A07 00:19:31
00:22:10		 gramatika: fonetika, gramatika: geroaldia Geldituko da, ezagutuko du, ardiei kasu egin, nik egingo diet kasu ardiei, esango diot, edango dut, zahartzen naizenean biziko naiz lasai.
A08 00:22:10
00:23:35		 dantza Danborra eta txistua jo eta dantzan aritzen ziren neskekin. Baina hasieran, ezkilak jotzen zituztenerako etxera joan behar zuten neskek eta gero, ezkilak ez egonik ere, iluntzerako egon behar zuten etxean.
A09 00:23:35
00:26:38		 gramatika: lexikoa Asko gustatzen zitzaidan dantzatzea, nire andreak esne baso bat eman dit. Irabazi, etxea, autoa, sukaldea, ukuilua, gora, behera, jetzi, odeiak, tximista.
A10 00:26:38
00:28:35		 etxea: izenak Soroen izenak: Kanpolakie, Landa, Gartzaronaldea, Zumeanea, Zalduk. Etxeen izenak: Apeztegia, Txotola, Unanua, Palazioa, Artegia, Garronitxa, Etxebertzea, Kaxparrenetxea.
A11 00:28:35
00:29:34		 euskara Bat, beste bat. Euskara desberdina da Ultzaman eta bertan. Beraienak Etxalekukoarekin antza gehiago dauka.
B01 00:00:00
00:05:13		 euskara: euskalki desberdinak Inguruko euskaren arteko antzekotasuna. Momentuko herririk euskaldunena Eltzaburu da.
B02 00:05:13
00:09:55		 erlijioa: dotrina, erlijioa: mezak, erlijioa: mezak euskaraz Dotrina Ultzamako euskaraz ikasten zuten. Ultzamako apaizak egindako liburua erabiltzen zuten. Orain ia ez da mezarik herrietan euskaraz ematen.
B03 00:09:55
00:12:22		 euskara, kontakizuna Zenbait jenderi buruz hitz egiten dute. Kontakizuna: iloba batek bere amonari hiketan hitz egiten zion.
B04 00:12:22
00:15:10		 gramatika: aditzak Guri ardoa gustatzen zitzaigun, niri goxokiak gustatzen zitzaizkidan, zuei asko gustatzen zitzaizuen ardoa, niri gustatzen zitzaidan. Orain gazteak bagina...
B05 00:15:10
00:17:10		 denetarik Nafar Gobernuak opariak bidaltzen dizkie. Erresidentziara joaten da Espainiako akordeoi jolerik onena.
B06 00:17:10
00:19:35		 lana Herriko jendea ezkontzen zenean etxea eta lurra ematen zieten, herritik joan ez zitezen. Fabrika egin ondoren utzi zioten honi, bertan lana aurkitzen baitu jendeak. Baita golf zelaian eta zaldiekin ere.
B07 00:19:35
00:20:30
B08 00:20:30
00:22:35		 euskara, kontakizuna Euskara oso mezprezaturik izan zen. Kontakizuna: Andre batek denda batean esan zuena nekazariei buruz. Barre egiten zieten euskaraz edo euskara desberdina hitz egiteagatik.
B09 00:22:35
00:28:15		 animaliak: animaliekiko hizketa Uztar-behiak, altxirria. Aurrera, atzera, ezkerreko aldera, eskuineko aldera. Behiekin zuketan esaten zieten. Ardiekin erabiltzen zituzten hitzak. Txakurrari beti zuketan egiten zieten. Emakumeek beti erdaraz egiten zieten. Katuei euskaraz.
B10 00:28:15
00:28:48		 denetarik Maistra ibili zen neska bati buruz ari dira.
B11 00:28:48
00:29:22
Pista Artxiboa entzun Iraupena
I-033a-A 29:34
I-033a-B 29:29